Despece

• Un triunfalismo de Núñez Feijoo desmentido polos datos

  Marcos Pérez Pena

  Alberto Núñez Feijóo destacou este mércores no Parlamento que en 2008 a taxa de pobreza en Galicia era superior á que se rexistra na actualidade e salientou o aumento dos fondos que a Xunta dedica ao financiamento da Renda de Integración Social de Galicia (RISGA), unha cantidade que pasou dos 22 millóns de euros de 2008 aos 52,7 millóns actuais. Analicemos estes datos.

  A meirande parte dos indicadores de situacións de pobreza son peores hoxe que en 2008, ao contrario do afirmado por Núñez Feijoo

  O presidente do Goberno galego facía referencia aos datos da Enquisa de Condicións de Vida que cada ano publica o INE e cuxos indicadores correspondentes a 2015 fixo públicos hai dúas semanas. Nesa estatística, efectivamente, a taxa de risco de pobreza, que hoxe afecta ao 19,4% da poboación galega (catro puntos máis que en 2014) é lixeiramente inferior ao 20,9% que se rexistraba en 2008. Cómpre sinalar, no entanto, que este indicador é relativo, non absoluto, e non sinala unhas condicións obxectivas de pobreza ou carencia material; en certa maneira funciona como un medidor da desigualdade existente nunha sociedade, pois amosa a proporción de persoas que se sitúan por debaixo do 60% da mediana dos ingresos por unidade de consumo. Pode suceder que unha persoa pase a ser pobre mantendo os mesmos ingresos se a sociedade no seu conxunto incrementou os seus niveis de renda ou que, á inversa, deixe de selo mesmo se gaña menos cartos, se é que a sociedade se empobreceu. Non é tan sorprendente, polo tanto, que a taxa de risco de pobreza estivese nos seus niveis máis baixos entre 2010 e 2014 (nos anos máis duros da crise).

  Un indicador que se considera máis útil para analizar a pobreza é o do risco de pobreza ou exclusión social, que ademais dos ingresos incorpora unha serie de criterios establecidos por Eurostat en base á Estratexia Europa 2020, relativos á carencia material carencia material (pobreza enerxética, atrasos nos pagamentos, non poder permitirse con frecuencia comer carne ou peixe...) e tamén aos efectos do desemprego nunha familia. Neste caso, a taxa sitúase en Galicia no 25,7%, superior ao 25,1% de 2008 e, de feito, situada no seu nivel máximo en toda a crise.

  A razón está, sobre todo no incremento da porcentaxe de fogares con baixa intensidade de emprego, aquelas familias nas que -ao longo dun ano- os seus integrantes en idade de traballar o fixeron menos do 20% do tempo total. Este indicador creceu en Galicia do 7,6% de 2008 ao 13,8% de 2015, só un punto menos do máximo acadado en 2014 (14,9%). 

  En canto á carencia material severa, esta afecta hoxe ao 4,2% das persoas en Galicia, lixeiramente por riba do nivel rexistrado en 2008 (3%). A carencia considérase severa cando afecta a cando menos catro de nove conceptos. Aínda que o indicador global non variou demasiado ao longo da crise, si que o fixeron algúns dos seus elementos individualizados. Por exemplo, as persoas que non poden manter os seus fogares a unha temperatura axeitada pasaron do 8,9% de 2008 ao 13,7% na actualidade. E aquelas que non se poden permitir marchar de vacacións pasaron do 38,4% ao 48,3%.

  Finalmente, no que respecta aos ingresos percibidos, a renda media dos galegos e galegas creceu entre 2008 e 2015 (pasou de 9.482 euros anuais a 10.212). Pero isto só é así porque entre 2008 e 2010 houbo un crecemento importante -ata os 10.504-, un nivel que aínda non se recuperou.

  Polo tanto, a meirande parte dos indicadores de situacións de pobreza son peores hoxe que en 2008, ao contrario do afirmado por Núñez Feijoo. Unha realidade que explica que a Xunta se vise obrigada a máis que duplicar os fondos que dedica a axudas de emerxencia coma a RISGA. Un dato que non debe levar a ningún optimismo.

• Feijóo ridiculiza os cambios no PSdeG, que pide máis autogoberno

  A nova voceira do PSdeG, Patricia Vilán, estreouse este mércores na sesión de control ao Goberno no Parlamento de Galicia cunha intervención de formas moderadas e ofrecendo “diálogo construtivo” ao PP pero criticando que desde que os populares gobernan tanto en Madrid como en Santiago a Xunta non obtivo nin unha nova competencia por parte do Estado. “Cero competencias reclamadas e cero transferencias efectivas”, resumiu.

  "Non estamos de acordo co seu contido pero permitimos o seu debate", explicou Vilán sobre a proposta do BNG dun concerto económico para Galicia

  Vilán tamén reclamou que se reforme canto antes o financiamento autonómico para poder desenvolver mellor esas competencias, o que Feijóo aproveitou para botarlle en cara a suposta indefinición do PSdeG a respecto da petición do BNG de que Galicia conte cun concerto económico específico como o vasco ou o navarro. Vilán explicou que o PSdeG vou este martes no Parlamento a favor de que a proposta nacionalista sexa debatida, malia que están en contra do fondo da cuestión. “Non estamos de acordo co seu contido pero permitimos o seu debate”, asegurou a socialista.

  Feijóo amosouse entón especialmente agresivo coa nova voceira e coas supostas indefinicións do PSdeG, que “leva tres candidatos á presidencia da Xunta nesta lexislatura” e agora, ao seu xuízo, vén de “deixar de ser PSdeG para converterse en sentido estrito en PSOE, porque as decisións tómanse en Ferraz”. O presidente tamén preguntou se o PSdeG está a favor da proposta do secretario xeral do PSOE, Pedro Sánchez, de “outorgarlle unha singularidade a Cataluña” e mesmo cualificou os cambios na organización do grupo parlamentario do PSdeG como “Xogo de Tronos”. “Vostede está aquí para responder as preguntas da oposición, non a oposición para responder as preguntas do presidente”, díxolle Vilán, que obtivo como réplica de Feijóo que as súas políticas permitiron a Galicia “manter intacto o seu autogoberno” e que “a transferencia máis importante é que aquí non manda o Goberno de España senón o goberno da Xunta e o Parlamento galego”.