Tras analizar Carrefour, Lidl, Mercadona, Día e Alcampo, CECU conclúe que os supermercados "dificultan o acceso a dietas saudables e sostibles"
As nosas decisións de compra dependen en gran medida do acceso aos produtos e moitos dos que os supermercados poñen á vista non favorecen unha dieta equilibrada. É a conclusión á que chegou un informe que vén de publicar a Federación de Consumidores e Usuarios (CECU). O documento sostén que "os principais supermercados en España condicionan o que comemos e dificultan o acceso a alimentos saudables e sostibles como os legumes e outros produtos de orixe vexetal" e incide na escasa variedade das ofertas, das cales oito de cada dez son carne, peixe, ovos, leite ou embutidos, que se priorizan sobre aqueles de orixe vexetal.
Hai un lugar común que di que ir a supermercado con fame, case garante que un chegue a casa cunha chea de produtos apetecibles, pero non necesariamente saudables. Ese é o punto de partida do estudo publicado por CECU. Sarahi Boleko, portavoz da agrupación de consumidores, explica que "hai moitas cousas que influencian ás persoas consumidoras a decidir que comen e os supermercados son factor clave". E un deles é que produtos atopamos a primeira vista e cales non.
O traballo analiza as ofertas e os folletos de 5.200 produtos comercializados por Carrefour, Lidl, Mercadona, Día e Alcampo lanzan aos consumidores. En todos eles os produtos de orixe animal aparecen como máis frecuencia que os vexetais. Así, constatan que a presenza do legume nos supermercados segue sendo simbólica (4%), a pesar das recomendacións sanitarias para aumentar o seu consumo, mentres que os produtos de orixe animal representan o 72,33% das ofertas dispoñibles. Para Boleko, que ofertas se lanzan e onde se colocan os produtos é clave na formación de hábitos alimentarios, por iso pon tamén o foco na promoción en redes sociais.
"Hai moitas cousas que inflúen ás persoas consumidoras a decidir que comen e os supermercados son un factor clave", sinala Sarahi Boleko
"As receitas que vemos en redes son outro factor que determina como comemos e vemos que as que proporcionan os supermercados só inclúen vexetais ou legumes como guarnición", apunta. Nese sentido o estudo recolle que os produtos cárnicos ou con carne, ultraprocesados e de rápida preparación "son os grandes protagonistas": representan en media un 20% das publicacións alimentarias, seguidos polo peixe e marisco (15%) e outros produtos de orixe animal como lácteos, ovos e caldos (29%). No caso das verduras, supoñen o 27%, pero "rara vez son as protagonistas das publicacións" e adoitan estar representadas máis de maneira decorativa.
A queixa dos consumidores ten respaldo científico. De feito, un artigo publicado na prestixiosa revista PLoS Medicine, realizado pola Universidade de Southampton (Reino Unido), sinalaba que un estudo piloto mostrara como ao colocar as froitas e verduras en lugares máis visibles, aumentaban as súas vendas e favorecía que a dieta do grupo mostral mellorase considerablemente. O experimento realizárono nunha cadea de supermercados británica, substituíndo a confeitería e alimentos pouco saudables das caixas rexistradoras por outros produtos e movendo as hortalizas a lugares máis centrais.
Legumes "transatlánticas", pero pouco sostibles
O comercio de proximidade é outra das cousas que o documento bota en falta en relación co consumo de legumes e verduras. "Un 56% Dos legumes ofertados nestas cadeas de supermercados proceden de importacións transatlánticas, a pesar de que España conte con terras fértiles e unha gran tradición no cultivo", sinala o documento. Desde CECU lamentan que este tipo de hábitos de comercio "desincentiva a produción local e a agricultura familiar, ademais aumenta a pegada ambiental", conclúe.
"O que nos pasou facendo a recollida de datos é que cando iamos aos lineais de froitas e verduras, cando queriamos ver a orixe e a proximidade algúns non estaban ben concretados", explica a portavoz. Isto levoulles a repasar a etiquetaxe e a calidade da información que chega aos consumidores nos andeis do supermercado. "Mellorou con respecto ao informe que presentamos hai un par de anos, pero as ofertas e as promocións non son sempre as máis saudables", apunta. Desde CECU reclaman que se preste máis atención ás recomendacións da Axencia Española de Seguridade Alimentaria e Nutrición (AESAN) á hora de promocionar produtos ou de deseñar a distribución dentro das tendas.
"Deberíanse promover hábitos máis saudables, pero tamén máis sostibles co medio ambiente", apunta Boleko, quen recoñece que tamén a falta de tempo e o ritmo de vida dificultan en moitos casos que se lle dedique tempo a cociñar. Nese sentido, o estudo tamén apunta que, dentro da comida precociñada, a variedade é escasa e non atende demasiado a criterios saudables. "É necesario ampliar a gama de produtos de fácil consumo, incorporando máis opcións precocidas ou preparadas con base vexetal", recolle o documento.
Nos datos recompilados, os folletos promocionais dos supermercados e nas súas redes sociais, os produtos cárnicos ou con carne, ultraprocesados e de rápida preparación son os grandes protagonistas. Estes representan en media un 20% das publicacións alimentarias, seguidos polo peixe e marisco (15%) e outros produtos de orixe animal como lácteos, ovos e caldos (29%).
A conclusión á que chega o estudo é que os supermercados en España "dificultan" o acceso a dietas saudables e sostibles. "Aínda que a regulación mellorou nos últimos anos, os reclamos seguen sendo os mesmos", apunta a portavoz de CECU, que tamén pide, desde a asociación de consumidores, unha maior vixilancia destas dinámicas.
