Unha zona poderá ser considerada tensionada cando os prezos da vivenda subisen máis de 3 puntos do riba da variación do IPC nos cinco anos anteriores. A outra condición é que os pagamentos realizados para o alugueiro da vivenda ou o pagamento da hipoteca máis os gastos de subministros básicos superen o 30% da renda media dos fogares
A nova Lei de Vivenda, acordada polo goberno de PSOE e Unidas Podemos con ERC e EH Bildu amplía os criterios para cualificar unha zona como "tensionada" e aplicar nela medidas que axuden a conter o incremento dos prezos do alugueiro, limitando a suba a un 3% anual.
Unha zona poderá ser considerada tensionada cando se cumpra un destes dous requisitos: por unha banda, que os pagamentos realizados para o alugueiro da vivenda ou o pagamento da hipoteca máis os gastos de subministros básicos superen o 30% da renda media dos fogares nesa zona; a outra condición é que os prezos da vivenda subisen máis de 3 puntos do riba da variación do IPC nos cinco anos anteriores.
Como referencia para o conxunto de Galicia, a renda media mensual dos fogares situouse nos 692,45 euros no ano 2021. Ademais, os prezos entre 2017 e 2022 subiron en Galicia un 14,5%, polo que incremento do prezo da vivenda debería superar o 17,5% para poder considerar tensionada unha zona determinada.
Porén, os territorios gobernados polo Partido Popular, entre eles Galicia, xa anunciaron que non aplicarán a declaración de zonas tensionadas que permitiría evitar subas excesivas no prezo dos alugueiros
Porén, cómpre lembrar que corresponde a cada comunidade autónoma a decisión de aplicar ou non moitas das medidas introducidas na Lei de Vivenda, entre elas o tope ás subas do custo do alugueiro. Neste senso, os territorios gobernados polo Partido Popular, entre eles Galicia, xa anunciaron que non aplicarán a declaración de zonas tensionadas que permitiría evitar subas excesivas no prezo dos alugueiros. Neste senso, o pasado venres a conselleira de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda, Ángeles Vázquez, anunciou que a Xunta estudará a nova lei por si existisen "visos de inconstitucionalidade" e afirmou que provocará "unha parálise total e absoluta" no sector da construción.
En calquera caso, máis aló das obxeccións que presente o Goberno galego, en que concellos se cumpre o criterio de encarecemento do prezo dos alugueiros que podería permitir a súa declaración como zonas tensionadas? Botando man da estatística do Índice de alugueiro de vivenda do Ministerio de Transportes, Mobilidade e Axenda Urbana, obsérvase que na maior parte das localidades sobre as que hai información o aumento dos prezos superan o límite fixado pola lei.
Dos 144 concellos galegos para os que hai datos, 87 presentaron entre 2016 e 2021 incrementos dos prezos do alugueiro que se sitúan cando menos tres puntos por riba da suba do IPC
A partir da explotación de fontes tributarias dos datos sobre arrendamentos de vivenda habitual, o Índice de alugueiro de vivenda ofrece a mediana dos prezos dos alugueiros en cada concello, con datos anuais que chegan ata o 2021.
Comparada a evolución experimentada nos cinco anos anteriores, entre 2016 e 2021, atopamos que dos 144 concellos galegos para os que hai datos (é necesario contar en cada un cun número mínimo de exemplos para que a información sexa válida), 87 presentan incrementos dos prezos do alugueiro superiores ao 10,6%. Entre 2016 e 2021 a inflación aumentou en Galicia 7,6 puntos, aos que habería que sumar outros tres puntos para acadar o límite que establece a nova Lei de Vivenda para considerar unha zona tensionada.
Entre as cidades, as urbes con maiores incrementos foron Vigo (+16,7%), Ferrol (+15,7%), A Coruña (+15%), Pontevedra (12,5%), Ourense (+12%) e Lugo (+10,7%), todas elas por riba do 10,6% que marcaría a fronteira entre as zonas tensionadas e o resto.
Estes 87 concellos suman case dous millóns de habitantes, ao redor de dous terzos do total da poboación galega, que polo tanto reside en áreas que poderían ser susceptibles de ser consideradas zonas tensionadas, para así aplicar medidas que limiten o encarecemento dos prezos dos alugueiros en beneficio nas rendas medias e baixas e da mocidade, con grandes dificultades nestes momento para acceder a unha vivenda.
Os encarecementos están encabezados por Malpica de Bergantiños, Carballeda de Valdeorras, Maceda, Barreiros, Camariñas, Neda e Cervo, todos eles por riba do 30%. Cómpre ter en conta que nas localidades de menos de 5.000 ou 10.000 os datos poden ser menos fiables, polo reducido número de testemuñas. O incremento no conxunto de Galicia sitúase segundo este indicador no 14,29%, pasando a mediana dos alugueiros pasou dos 350 aos 400 euros entre 2016 e 2021.
O Observatorio da Vivenda da Xunta amosa os incrementos do prezo dos alugueiros maiores que os presentados polo Índice que elabora o Ministerio. Entre o 2016 e o 2021 o alugueiro medio ascendeu un 20,93% no conxunto de Galicia e medrou aínda máis nas cidades
Entre as cidades, as urbes con maiores incrementos foron Vigo (+16,7%), Ferrol (+15,7%), A Coruña (+15%), Pontevedra (12,5%), Ourense (+12%) e Lugo (+10,7%), todas elas por riba do 10,6% que marcaría a fronteira entre as zonas tensionadas e o resto. En cambio, no Índice que elabora o Ministerio o encarecemento dos alugueiros en Santiago de Compostela entre 2016 e 2021 (+8,5%) ficaría por debaixo dese nivel.
O Observatorio da Vivenda da Xunta ofrece tamén información sobre a evolución dos prezos dos alugueiros, que proveñen do rexistro de contratos do alugueiro. Neste caso os incrementos do prezo dos alugueiros son maiores que os presentados polo Índice que elabora o Ministerio.
Entre o 2016 e o 2021 o alugueiro medio (no outro caso o valor que se ofrece é a mediana) ascendeu un 20,93% no conxunto de Galicia. Nas cidades, as subas van dende o 17,6% de Ferrol e o 20,3% de Ourense ata o 27% de Pontevedra e o 25,6% de Vigo. Por suposto, todos estes incrementos se situarían por riba dos niveis fixados pola nova Lei de Vivenda.
