Logo de meses de negociacións, o Goberno de coalición desbloqueou a lei de vivenda con EH Bildu e ERC. Logrouse así un acordo de "enorme transcendencia no social e no político", segundo asegurou Oskar Matute, portavoz da formación abertzale, ao presentar un pacto que levaba semanas achegándose á sinatura definitiva para unha nova normativa.
A maioría das medidas da lei aplícanse naquelas zonas declaradas como mercado residencial tensionado: con escaseza de vivendas en condicións accesible e que será considerada así cando o pagamento da casa supoña un esforzo de máis do 30% sobre os ingresos dos fogares da zona ou cando os prezos subisen máis de tres puntos porcentuais por riba do IPC nos últimos cinco anos.
Logo do acordo alcanzado, abonda con que se cumpra unha destas dúas condicións para que se defina unha zona como tensionada. Na proposta do Executivo tiñan que cumprirse as dúas, tal e como informa infoLibre. Xa que logo, serán máis as áreas que se inclúan nesta cualificación e que implica maiores medidas de intervención.
ERC e Bildu lograron que se rebaixase de 5 a 3 puntos o limiar de aumento sobre o IPC do alugueiro para declarar unha área zona tensionada
Ademais, ERC e Bildu lograron que se rebaixase de 5 a 3 puntos o limiar de aumento sobre o IPC para declarar estas áreas onde se poderá aplicar o límite de referencia de prezos ás novas vivendas que non foran alugadas nos últimos cinco anos.
As dúas formacións soberanistas pactaron tamén que se defina como "grandes propietarios" aquelas persoas físicas ou xurídicas que posúan máis de dez inmobles en xeral, pero que esta cifra poida baixar a cinco se son en zonas tensionadas, unha decisión que, no entanto, será de cada comunidade autónoma.
Así, coa nova proposta regularanse todos os alugueiros nestas zonas tensionadas, sexan propiedade de grandes propietarios ou pequenos, e tanto para contratos de inmobles que xa estaban en alugueiro como para novos contratos.
Dependendo da modalidade de contrato e propiedade, estableceranse os topes: a través da indexación á renda anterior en vigor para os pequenos propietarios e mediante a aplicación do índice de contención de prezos para os grandes caseiros.
No texto anterior, o tope impoñíase para os grandes propietarios, pero os pequenos tiñan incentivos fiscais a cambio de conxelar o prezo.
E como se aplican eses topes? En 2024 as subas de alugueiro terán un tope do 3%, un punto máis que o 2% en vigor neste ano, pero ademais xa non se terá en conta o IPC como índice de referencia para a actualización da renda dos contratos. A partir de 2025 créase un novo índice "máis estable e inferior á evolución do IPC". Será o INE quen se encargue de definilo e terá que facelo antes de que remate 2024.
Haberá un sistema de arbitraxe para un acordo entre arrendador e arrendatario que evite desafiuzamentos a familias vulnerables
Ademais, prohíbense os desafiuzamentos sen data e hora predeterminada e, para evitalos, aplicarase un sistema de arbitraxe que busque o acordo entre arrendador e arrendatario para familias vulnerables. Se non o hai, concédese o tempo necesario para que os servizos sociais podian ofrecer solucións para a vivenda e se habilita á xustiza a establecer prazos superiores.
Haberá tamén novas prórrogas nos procedementos de lanzamento e se estipula o acceso obrigado aos procedementos de solución extraxudiciais para as persoas vulnerables.
Tamén se establece unha prórroga extraordinaria de un ano por vulnerabilidade social ou económica nos contratos de alugueiro e que os gastos de xestión inmobiliaria e de formalización de contrato corran sempre a cargo do propietario, ao contrario do que adoita suceder.
Por outra banda, prohíbese aumentar as rendas de alugueiro pola vía de novos gastos que non estivesen acordados previamente e as porcentaxes de reserva de solo para vivenda protexida aumenta do 30 ao 40% do solo urbanizable en nova urbanización, e do 10 ao 20% en solo urbano non consolidado.