O líder do PP europeo pon en perigo a estabilidade da Comisión Europea, rompendo a maioría proeuropea ao aliñarse coa extrema dereita
O 1 de decembro debe empezar a traballar a nova Comisión Europea. Ninguén esperaba outra cousa ata que a choiva arrasou Valencia e os seus arredores e o Partido Popular pensou que podía torpedear a confirmación de Teresa Ribeira para tapar a mala xestión de Carlos Mazón. Nada iría moi lonxe se Manfred Weber, líder do Partido Popular Europeo, non vise na actitude obstrucionista de Alberto Núñez Feijóo unha forma de minar a autoridade da presidenta da Comisión Europea, Ursula von der Leyen, compañeira de partido, pero a súa inimiga xurada.
Weber debía ser en 2019 o presidente da Comisión Europea como candidato dos populares europeos, pero os líderes impedírono. O alemán ten un currículo limitadísimo, dos máis limitados mesmo entre os eurodeputados. Fala alemán e un inglés moi regular e toda a súa carreira política foi ser eurodeputado. En Alemaña é un descoñecido. Merkel, Macron, Sánchez, Rutte e compañía decidiron que xa estaba ben de bromas e tiraron da manga a ministra de Defensa de Angela Merkel, unha tal Ursula Von der Leyen. Weber nunca perdoou aquel feo e aínda sangra por aquela ferida. Se pode danar a Von der Leyen, e mentres a maioría dos populares europeos lle siga o xogo, farao.
Esa actitude, sumada ao obstrucionismo dos eurodeputados liderados por Dolors Montserrat e Esteban González Pons, arietes de Feijóo en Bruxelas, está a piques de facer implosionar a maioría europeísta que aprobou en xullo a renovación de Von der Leyen e á que aos poucos, durante a aprobación dos outros 20 comisarios europeos, foise sumando incluso ECR, o grupo onde se integran os eurodeputados da italiana Giorgia Meloni, que votaron a favor de todos, tamén dos comisarios socialistas. De ECR ata os ecoloxistas, pasando por populares, socialistas e liberais, formouse unha coalición que rozaba o 75% do Parlamento e que podería servir para dar estabilidade a Von der Leyen.
Sen a ministra e aspirante a comisaria Teresa Ribera, a voz da esquerda na institución liderada por Von der Leyen desaparecería
Antes dos exames, populares, liberais e socialistas, cos ecoloxistas do brazo, fixeron un pacto non escrito de non agresión. Ti pasas aos meus comisarios e eu aos teus, e así ninguén depende do voto dos ultradereitistas nin de The Left, que iría a por liberais e conservadores. Ata o martes, os socialistas, liberais e ecoloxistas, incluso os ECR de Meloni, comportáronse durante as primeiras audiencias. Así, a liberal estoniana Kallas, a socialista romanesa Minzatu, o soberanista italiano Fitto (de Meloni, pero baixo protección dos populares) e o liberal francés Séjourné, tiveron exames plácidos.
A última hora chegaban a popular finlandesa Virkkunen e Teresa Ribera. E desatáronse os tronos. Mentres nunha sala pequena e con pouca audiencia, Virkkunen ía sorteando preguntas, nunha das máis grandes, abarrotada ata a bandeira, PP e Vox lanzaron un ataque persoal contra Ribera, cargado de acusacións falsas e insultos. Varios eurodeputados populares adiantaron que habería imputación xudicial. A estratexia era evidente. Mentres socialistas, liberais, ECR e ecoloxistas cumpriran durante o día a súa parte do pacto, a dereita violouno para facer caer a Ribera.
Christian Spillman, o decano dos correspondentes franceses, décadas na axencia AFP, escribiu en X: "A Comisión Von der Leyen en risco de caer polo bloqueo do PPE a Ribera, de lonxe a mellor candidata do equipo (da alemá), só porque o politiqueo español imponse ao Parlamento Europeo”.
Manfred Weber fora demasiado lonxe e provocara o incendio político que practicamente ninguén cría posible que forzase. Correspondentes veteranos e de medios conservadores falaban de "agresión" contra Ribera. As preguntas dos eurodeputados do PP non se diferenciaban nin no ton das de Vox. Ribera mantivo as formas durante dúas horas e media que centos de correspondentes viron con asombro. Nunca, nin os máis veteranos, viran unha audiencia semellante. Os seis vicepresidentes debían ser aprobados en bloque e todo quedou parado.
Todos entenden que Ribera non é unha comisaria máis. É a número dous de facto da próxima Comisión e o peso pesado da esquerda. Von der Leyen deulle un poder que, segundo o diario Politico, nunca tivo ningún comisario de ningún país. Sen Ribera, a voz da esquerda na Comisión Europea desaparecerá.
Cando Ribera acabou o Partido Popular Europeo dixo que rompía o pacto e votaría en contra. Von der Leyen apareceu a poñer orde, pero nin o seu todopoderoso xefe de Gabinete, Bjorn Seibert, puido torcer a man de Weber. Iratxe García, número dous da lista do PSOE ás europeas tras Ribera e líder dos socialistas europeos, cargou contra Weber: "O liderado do Partido Popular Europeo rompeu o acordo político das forzas democráticas proeuropeas no Parlamento Europeo a favor dunha axenda destrutiva do Partido Popular español". García advertía xa daquela que Weber puña en perigo "irresponsablemente a Comisión Europea e rompía a maioría proeuropea ao aliñarse coa extrema dereita".
Se cae Ribera (ou calquera outro) os grupos de extrema dereita e o Partido Popular Europeo terían os votos suficientes para, o 27 ou 28 de novembro, sacar adiante a Comisión Europea. Pero Von der Leyen sabe que esa maioría é falsa, porque en canto comece o mandato a extrema dereita empezará a votar contra calquera cousa que propoña. O afán dos grupos de extrema dereita é destruír a maioría europeísta que se une no centro, non axudar a Von der Leyen. Os socialistas teñen o apoio de ecoloxistas e, sobre todo, dos liberais, o fiel da balanza. A súa líder, a francesa Valérie Hayer, acusou a Weber de "comportamento irresponsable".
Weber lanzou un ultimato na noite do mércores: apoiará a Ribera se os socialistas votan a confirmación de Fitto (se Pedro Sánchez e outros líderes socialistas dan a orde probablemente os seus eurodeputados a acaten) e do húngaro Varhelyi (máis difícil). Ademais, esixe que Ribera se comprometa a dimitir se é imputada. En Bruxelas ninguén se engana xa sobre a utilización que o Partido Popular vén facendo da Xustiza nos últimos anos. Weber quere tamén que Ribera pase primeiro polo Congreso dos Deputados o día 20 para que o PP siga co ataque persoal.
Este xoves as augas acougáronse un pouco pola mañá despois de que a presidenta do Parlamento Europeo, a popular maltesa Roberta Metsola, empezase a falar cos líderes dos grupos. Metsola non quere un incendio e a súa autoridade como presidenta podería servir para mover votos dentro do Partido Popular Europeo. Entende que os populares españois fagan ruído, pero non que rebenten a próxima Comisión, arrastrando as institucións europeas para salvar un presidente rexional politicamente chamuscado.
Saia o que saia nos próximos días –e o normal é que Ribera sexa comisaria e vicepresidenta– Von der Leyen xa sabe que morreu a maioría europeísta que lle permitiu un primeiro mandato relativamente tranquilo. O Partido Popular Europeo de Weber ten apenas o 26% dos eurodeputados, pero sabe que pode forxar a maioría europeísta de sempre ou unha cos grupos de ultradereita. Se ademais lle serve a Weber para debilitar a Von der Leyen, pois mellor
Von der Leyen terá un camiño de obstáculos se a súa maioría rompe e socialistas, liberais e ecoloxistas se negan a cooperar cuns populares botados ao monte. Quen lle pon o cascabel ao gato Weber? Moitos miran a Friedrich Merz, o candidato da CDU (o seu partido) ás próximas eleccións alemás do 23 de febreiro. Se Merz gana e depende dos socialdemócratas para gobernar, a ninguén lle interesará un incendio en Bruxelas.
A chantaxe de Feijóo
Weber debe renovar o seu cargo nun congreso do Partido Popular Europeo en Valencia o próximo mes de maio. O alemán non ten todas as cartas polos polacos de Donald Tusk. A división entre os populares que queren pactar coa extrema dereita (os italianos, os españois, os escandinavos) e os que non (os alemáns, os franceses, os austríacos, os polacos) segue sen resolverse. Tusk traballa para cargarse a Weber e o alemán non pode perder nin un voto. Sen os españois, un candidato alternativo (apunten o nome do austríaco Johannes Hahn) podería facer caer a Weber.