Patrimonio considera que o novo trazado proposto por Infraestruturas para Conxo ante as protestas sociais "minora de xeito importante as afeccións ao patrimonio cultural" pero "aínda conta con tramos incompatibles"
Carmen Martínez Insua, directora xeral de Patrimonio da Xunta desde facía máis de 12 anos, cesou "por petición propia" o pasado 12 de maio, último día no que ocupou o cargo. Ese día, ás 14.43 horas, asinou un informe contrario ao carril bici que o Goberno galego quere executar no denominado bosque do Banquete de Conxo, en Santiago, onde están vixentes diversas figuras de protección.
A dimisión de Martínez Insua xa estivo no foco informativo polo seu informe favorable á fábrica de Altri en Palas de Rei condicionado, entre outras cuestións, a que a súa cheminea sexa convertida "nunha icona" con "elementos decorativos ou artísticos".
Carril bici entre Conxo e a Intermodal
-
Tras pasar o ramal cara ao CHUS o carril bici empregará parte da traza da antiga vía do tren, incluído un túnel -
Na zona de Conxo xa hai hoxe sendas paralelas ao río, nalgún punto moi estreitas. Aquí as obras non comezaron, pendentes de que a Xunta concrete o proxecto definitivo. -
Panfletos de protesta contra o carril bici en Conxo -
Pancarta de protesta contra o carril bici en Conxo -
Ampla senda hoxe existente a carón do Sar atravesando o Bosque do Banquete de Conxo -
Bosque do Banquete de Conxo -
Obras ambientais no Bosque do Banquete de Conxo -
Unha das varias sendas compartidas por peóns e ciclistas xa existentes tras pasar o Bosque do Banquete de Conxo en dirección ao parque Eugenio Granell -
Pista que está a ser ampliada para o carril bici en dirección ao parque Eugenio Granell -
Obras do carril bici por metade da zona verde do parque Eugenio Granell, a medio camiño entre dúas sendas ou beirarrúas xa existentes -
Valados da obra que atravesa o parque Eugenio Granell abertos pola cidadanía para poder seguir cruzando polas sendas peonís preexistentes e non ter que dar importantes rodeos -
Nas proximidades da estación intermodal a nova infraestructura enlazará co carril bici xa existente de 750 metros ao longo da rúa Clara Campoamor -
A falta de mantemento no carril bici xa existente na rúa Clara Campoamor fai que nalgúns puntos a vexetación moleste aos ciclistas -
Treito entre Milladoiro e a Intermodal
A infraestrutura da Xunta sobre a que Martínez Insua asinou o informe contrario poucos minutos antes de deixar o cargo é un carril bici de 10 quilómetros cun custo de 12 millóns de euros co que o Goberno galego quere unir os extremos da cidade de Santiago. Unha "estrada para ciclistas" como a denomina o propio Goberno galego que está a ser criticada por diversos colectivos e polo Goberno local polo seu impacto nos bosques e brañas da beira do río Sar, especialmente no denominado bosque do Banquete de Conxo, con efectos, entre outros, sobre o mosteiro de Conxo, declarado Ben de Interese Cultural (BIC), ou sobre o Camiño Portugués. [Nesta reportaxe interactiva recorremos en profundidade o proxecto: O custo da mobilidade sostible para a Xunta: 12 millóns nunha "estrada para ciclistas"... e as brañas do Sar]
Co carril bici moi avanzado ou xa rematado noutros puntos, nese treito de Conxo as obras están paralizadas mentres o Goberno galego tenta modificar o seu proxecto para reducir as críticas. Pero esas críticas non son só externas senón tamén internas.
Sobre o novo trazado tamén se pronunciou "desfavorablemente" o Consello Asesor do Camiño de Santiago
Como contestación ás críticas o pasado novembro o departamento de Infraestruturas da Xunta reformulou o trazado ao paso por Conxo. Esa nova proposta, que apartaría o carril bici do río e do bosque meténdoo en parte polo aparcamento do hospital de Conxo, foi sometida a valoración por parte da Dirección Xeral de Patrimonio. Nese departamento entrou o documento o 20 de novembro, e o 3 de decembro varias áreas de Patrimonio pronunciáronse en contra da nova proposta.

Tanto o servizo de Arquitectura como o de Arqueoloxía consideraron que "o trazado modificado proposto, aínda que minora de xeito importante as afeccións ao patrimonio cultural, aínda conta con tramos incompatibles coa protección do patrimonio cultura e a conservación dos seus valores". Por iso, reclamaron que Infraestruturas achegue "unha nova formulación do trazado". O servizo de Arqueoloxía tamén lembrou que "as obras a realizar na área de protección arqueolóxica da Cidade de Santiago de Compostela, que leven consigo remocións de terras no subsolo deberán contar con informe do servizo Municipal de Arqueoloxía de Santiago".
Ademais destes informes contrarios de Arquitectura e Arqueoloxía, en decembro tamén se pronunciou o Consello Asesor do Camiño de Santiago, que tamén informou "desfavorablemente" o trazado modificado presentado pola Xunta.

A remuda de Martínez Insua foi aprobada polo Consello da Xunta na mañá do luns 12, ás 14.43 horas a directora asinou o informe e o DOG fixo oficial o seu cesamento o día seguinte
Ante eses informes negativos emitidos en decembro por departamentos dependentes dela, a directora xeral de Patrimonio, Martínez Insua, resolveu "non autorizar o trazado modificado proposto". Unha resolución que asinou o 12 de maio, poucos minutos antes de deixar o cargo, sinalando en todo caso que "pode achegarse unha nova formulación do trazado que teña en conta os preceptos e criterios" sinalados polo seu departamento, similares aos que xa sinalara en 2023 cando Patrimonio autorizara a versión inicial do carril bici que despois se enfrontou ao rexeitamento social.
O cesamento de Martínez Insua transcendeu o domingo 11 de maio, ao publicar El Correo Gallego a súa saída con declaracións da propia directora xeral xustificando un fin de etapa. Ao día seguinte, luns 12, o Consello da Xunta aprobou a súa substitución e o presidente Rueda desbotou que tivese relación co permiso outorgado por Martínez Insua a Altri. Minutos despois de rematado o Consello, ás 14.43 horas, pouco antes de rematar tamén a súa presenza no cargo, Martínez Insua asinaba o informe negativo sobre o carril bici. Ao día seguinte, martes 13, o DOG facía oficial a súa remuda.