O Ministerio de Facenda propón a condonación de 4.010 millóns do endebedamento galego dentro dun montante superiora aos 83.000 millóns para o conxunto de autonomías
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, asegurou este luns que a condonación da débeda "non lle soluciona nada". Fíxoo despois de que o Goberno de España ofrecese asumir 4.010 millóns de euros a Galicia dentro dun total de 83.252 millóns de euros totais ao conxunto das comunidades autónomas.
En cifras redondas, liberar a Xunta duns 4.000 millóns de euros de débeda supón tanto como que o Estado asuma un de cada tres euros que debe a Administración galega. Non en van, atendendo aos datos máis recentes do Banco de España, correspondentes ao terceiro trimestre do pasado 2024, o endebedamento vivo da Xunta rolda os 12.000 millóns de euros.
Como amosa o gráfico sobre estas liñas, a débeda galega superou o limiar dos 12.000 millóns de euros hai uns tres anos, tras dispararse durante máis dunha década, como noutros territorios, cadrando coa gran recesión e a contracción da recadación do conxunto das administracións públicas. A recuperación macroeconómica permitiu, non obstante, que o peso da débeda sobre a economía galega leve case catro anos diminuíndo, dende o récord do 20% do Produto Interior Bruto en 2021, en plena pandemia da COVID, a uns niveis actuais na contorna do 15%.
O servizo á débeda é unha relevante partida nos Orzamentos Xerais da Xunta de cada ano. Nese 2025, por exemplo, as contas públicas reservan algo máis de 1.700 millóns de euros a atender o endebedamento, un incremento superior ao 200% a respecto do ano anterior. En termos absolutos, a débeda é a terceira partida máis relevante, só por tras de sanidade e educación.
Feijóo anticipa o "non" da Xunta
Malia estas magnitudes e malia á posición política xeral ao respecto reiterada nos últimos meses e enfatizada este luns, Rueda non quixo aclarar que votará o Goberno galego no Consello de Política Fiscal e Financeira (CPFF) que o vindeiro mércores tratará a cuestión. Quen si o fixo foi o ex-presidente e actual líder do PP, Alberto Núñez Feijóo, que xa se aventurou a dicir que todas as comunidades gobernadas polo PP votarán en contra da quitación. En calquera caso, resta saber se existe marxe real para que a Xunta se resista á quitación se o Ministerio de Facenda a asume.
En calquera caso, ante o ofrecemento do Estado Rueda asegura que o que Galicia precisa é un novo modelo de financiamento -o actual está caducado dende 2014, en tempos de Rajoy- porque a comunidade autónoma está "infrafinanciada". De aí que insista en que non lle "vale" a condonación e en que ao país non lle cómpre unha negociación que se centre nas quitas porque perdería "moito" de aquilo "ao que ten dereito".
Pontón pide ao presidente que "defenda a camisola de Galiza" e asuma a quitación de débeda que, resalta, o BNG tamén pactou co PSOE na investidura de Sánchez. Besteiro lamenta a súa "actitude antigalega" suxerindo que non a aceptará
Ademais, Rueda demandou que se actualicen as entregas a conta porque, segundo di, Galicia recibe cada mes 127 millóns de euros de menos polo seu bloqueo. Esas entregas a conta son a parte do financiamento autonómico que depende das previsións de recadación do Estado cada ano e quedaron paralizadas o pasado xaneiro co "non" de PP, Vox e Junts no Congreso ao denominado decreto ómnibus.
Diante destas consideracións por parte da Xunta e do PP, a portavoz nacional do BNG, Ana Pontón, pide a Rueda que defenda "a camisola de Galiza" e reclame a quita da débeda negociada polo BNG co PSOE no acordo de investidura. "O que lle pido ao señor Rueda é que e vez de defender as siglas do PP defenda os intereses dos galegos e das galegas aceptando unha condonación da débeda que nos vai permitir aforrar miles de millóns de euros e, polo tanto, ter máis recursos para destinar á sanidade, educación, vivenda ou á dependencia, algunhas das grandes cuestións que afectan a cidadanía", dixo.
Pola banda do PSdeG o seu secretario xeral, José Ramón Gómez Besteiro, lamenta a "actitude antigalega" de Rueda ao renunciar á condonación da débeda. O socialista acusa o presidente da Xunta de desbotar medidas que benefician á cidadanía galega e antepoñer a lealdade ao seu partido por riba do benestar da cidadanía do noso país.
