O TSXG conclúe que "cabe a revisión de condenas" coa lei de liberdade sexual caso a caso e só se "favorece o reo"

Sede do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia, na Coruña © TSXG

O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia pronúnciase por primeira vez de maneira xenérica -isto é, alén das consideracións particulares dun caso concreto- sobre a posibilidade de revisar condenas a delincuentes sexuais ao abeiro da nova lei de liberdade sexual. E a conclusión é que cabe esa revisión, pero caso por caso e só se favorece a persoa condenada.

O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia pronúnciase por primeira vez de maneira xenérica sobre a aplicación da lei de liberdade sexual na revisión de penas

Así o indica a súa Sala do Civil e Penal a través dunha sentenza na que rexeita rebaixar os once anos e medio de prisión aos que a Audiencia da Coruña condenara un home por "captación e utilización de menores para elaborar material pornográfico infantil" e mais por "delito continuado de agresión sexual" a unha nena de 13 anos coa que contactara a través de internet. Non retoca a sentenza previa por non ser a nova lei "máis favorable, senón máis desfavorable para o reo", polo que se a revisa, cabería agravala.

Fragmentos da sentenza na que o TSXG se pronuncia por primeira vez de maneira xenérica sobre a aplicación da lei de liberdade sexual CC-BY-NC-SA Praza.ga

Para razoar esa decisión, o TSXG introduce ese pronunciamento xenérico sobre a nova lei, comezando por lembrar que a Constitución e o Código Penal impiden aplicar retroactivamente as novas leis se prexudican a quen xa foi condenado, pero estipulan que cómpre facelo cando o benefician. E continuando por analizar o contexto da lei coñecida como do "só si é si", na que a "vontade do lexislador" foi "dispensar ás mulleres é ás nenas, principais afectadas" por "esta clase de crimes", unha "maior protección xurídica e especialmente, penal".

Lembra o tribunal que a nova lei "redefiniu as agresións sexuais" para incluír nelas "o que antes se catalogaba como abusos", o que deu lugar ao "redimensionamento dos marcos penais"

Co novo texto, continúa o alto tribunal galego, produciuse "o incremento dalgunhas penas, pero tamén a rebaixa doutras", nun contexto no que algunhas accións antes consideradas como "vexacións inxustas de carácter leve" pasan a "ser consideradas como auténticas agresións sexuais". Así, explica, produciuse un "redimensionamento de determinados marcos penais", algo que "resulta obrigado" para "permitir os xuíces e tribunais" adaptar as condenas a cada caso, xa que houbo unha "redefinición das agresións sexuais, agora incluíntes do que antes se catalogaba como abusos sexuais" dentro dunha nova "definición auténtica do consentimento para a realización do acto sexual".

A "inevitable consecuencia" desta determinación de ampliar a consideración das agresións sexuais é que "certos delitos" pasan a estar castigados con "penas menores". "Cabería interpretar que eses marcos penais das agresións sexuais modificados á baixa" terían, "no seu límite inferior, a vocación de ser aplicados a aquelas condutas que antes eran constitutivas de abusos", considera o tribunal, se ben agrega que "esa interpretación traizoaría o espírito da propia lei", porque todo o que agora son legalmente "agresións sexuais" só se poden distinguir entre si por como foron cometidos, pero teñen unha "común natureza xurídica".

Lema relativo ao consentimento nunha campaña do Concello de Santiago contra a violencia machista © Sara Torreiro

A partir de aquí, o TSXG lembra que "cando o lexislador quixo que teña lugar un singularizado proceso de revisión de penas", fixouno así na propia lei, o cal non sucede neste caso. Cabería, daquela, asumir "que non caben reducións de condena porque a lei está así perfecta", remitirse a outras leis nas que si houbo un réxime transitorio ou "entender" que o que cómpre é revisar as sentenzas se a nova normativa é máis favorable aos condenados.

 "Cabe a revisión de condenas, pero atendendo as concretas circunstancias do caso e facendo unha ponderada análise de en que medida favorece ao reo a nova lexislación

O criterio do Superior é optar pola terceira opción: "Cabe a revisión de condenas, pero atendendo as concretas circunstancias do caso e facendo unha ponderada análise de en que medida favorece ao reo a nova lexislación", aplicando "a disposición máis favorable" ao condenado.

Agrega ademais que ao que non hai que "atender" é á vontade do lexislador (en rigor, á vontade das Cortes que aprobaron a lei) porque "non constitúe un criterio" que sexa "válido" para interpretar a norma, "como é ben coñecido". Sobre estas liñas xerais, rexeita a devandita revisión de sentenza pero, noutro caso, reduce de once anos a dez anos e seis meses a condena imposta pola Audiencia de Pontevedra "a un home que abusou sexualmente da filla da súa parella en 2020, cando a menor tiña catro anos".

Grazas ás socias e socios editamos un xornal plural

As socias e socios de Praza.gal son esenciais para editarmos cada día un xornal plural. Dende moi pouco a túa achega económica pode axudarnos a soster e ampliar a nosa redacción e, así, a contarmos máis, mellor e sen cancelas.