A Xunta Electoral Provincial da Coruña ordenou a mediados de outubro retirar campañas que o Goberno galego tiña en marcha nos medios de comunicación por consideralas electoralistas. A mesma Xunta Electoral atendeu recentemente un recurso do partido Vox contra o plan de cobertura da CRTVG para as eleccións xerais do 10N e ordenou darlle espazo na información sobre a campaña e mais no debate electoral da televisión pública. Pero, quen é a Xunta Electoral e como se elixe?
As xuntas electorais están compostas maioritariamente por xuíces e xuízas; para eleccións coma o 10N en Galicia rexen catro xuntas provinciais e vinte e sete de zona
O funcionamento e composición das xuntas electorais está regulado pola lei electoral dende 1985, no capítulo de dedicado á administración electoral, e encoméndalles "garantir a transparencia e obxectividade do proceso electoral" e mais o "principio de igualdade" para participar nela. Tanto no caso da Xunta Electoral Central como nas xuntas electorais autonómicas, provinciais e de zona, estes órganos están compostos fundamentalmente por persoas procedentes do mundo xudicial cunha ampla marxe de manobra sobre o desenvolvemento das campañas e dos propios comicios.
No caso galego, alén da Xunta Electoral de Galicia -que rexe para os comicios ao Parlamento-, en eleccións como as xerais deste 10N rexen catro xuntas electorais provinciais e vinte e sete xuntas electorais de zona. As súas sedes son instalacións xudiciais e o nomeamento da maioría dos seus membros depende dos órganos de goberno do poder xudicial.
Os vogais xudiciais son elixidos por sorteo no Consello Xeral do Poder Xudicial
Así, por exemplo, as xuntas electorais provinciais teñen cinco vogais e deles, tres son maxistrados ou maxistradas da Audiencia Provincial de cada provincia que o Consello Xeral do Poder elixe por sorteo entre todos os seus membros. As restantes dúas persoas deben ser, por lei, "catedráticos e profesores titulares de Dereito ou de Ciencias Políticas e Socioloxía" ou "xuristas de recoñecido prestixio residentes na provincia". Os seus nomes poden ser propostos "conxuntamente polas candidaturas" que concorren ás eleccións en cada provincia e "se dita proposta non ten lugar antes do comezo da campaña", a designación corre a cargo da Xunta Electoral Central.
A composición actual das catro xuntas provinciais galegas
Na actualidade, os membros das xuntas electorais provinciais galegas de procedencia xudicial foron nomeados o pasado marzo e os non xudiciais, o pasado abril. A Xunta Electoral Provincial da Coruña, á que lle corresponde decidir sobre cuestións como o plan de cobertura da CRTVG para as eleccións xerais, compóñena os maxistrados Alejandro Morán Llorden, Ángel Judel Prieto e Julio Tasende Calvo, a letrada María José Casal e a profesora da UDC Luz María Puente Aba.
Os vogais non xudiciais das xuntas provinciais proceden na actualidade da avogacía e da universidade; algúns deles tiveron cargos políticos
En Lugo, os membros da Audiencia que integran a Xunta Electoral son José Antonio Varela Agrelo, José Manuel Varela Prada e Darío Antonio Reigosa Cubero. Os membros non xudiciais son Luis Lamas, avogado, ex-presidente de Sogama e antigo concelleiro do PP en Lugo -entre outros cargos- e a tamén avogada María Novo, ex-concelleira do PSdeG.
En Ourense os xuíces que integran a Xunta Electoral son na actualidade Antonio Piña Alonso, María José González Movilla e Ana María del Carmen Blanco Arce; completan o órgano o avogado Ramón Pérez Nóvoa e a procuradora e ex-concelleira socialista Mónica Vázquez. En Pontevedra, os vogais xudiciais son Jacinto José Pérez Benítez, Jaime Esain Manresa e Francisco Javier Romero Costa; os postos non xudiciais son para juan Carlos Abeigón Vidal, avogado, e Francisco José Torres Pérez, profesor de Dereito da Universidade de Vigo.
