Dereito á vivenda

Na fin do pasado ano apenas un 13% dos fogares estaban a pagar pola primeira vivenda, o valor máis baixo da serie histórica. Antes da gran recesión algo máis do 10% dos fogares galegos pagaba alugueiro, dez puntos menos dos que tiñan hipotecas e agora os arrendados xa son máis. Daquela a hipoteca media nas cidades galegas era uns 2.200 euros anuais máis cara que o alugueiro; agora a diferenza é de apenas 400 euros ao ano

Dezasete anos despois de que o Executivo de socialistas e nacionalistas aprobase construír 172 pisos públicos no barrio lucense de Garabolos, o gabinete do PP dá luz verde a 146 vivendas de promoción pública na mesma contorna. A alcaldesa da cidade ve unha "boa nova" que o Goberno galego comece a "saldar a débeda histórica" en materia de vivenda pública e subliña que "seguiremos esixindo que cumpra" porque só en Lugo as inscricións no rexistro de demandantes superan o milleiro

En Galicia funcionan xa máis de 26 mil establecementos deste tipo inscritos no rexistro da Xunta, que se duplicaron nos últimos tres anos. A Coruña ultima unha ordenanza e Vigo busca coutar a expansión a través do PXOM. Outras localidades preparan subas de impostos a estes negocios.

Segundo a Enquisa Estrutural a Fogares do IGE, cada vez máis xente paga un alugueiro pola súa vivenda principal e os prezos son cada vez maiores. A situación afecta de forma máis grave ás zonas urbanas, pero tamén nos concellos menos poboados o encarecemento entre o 2019 e o 2023 superou o 20%.

Durante o verán Galicia rexistrou 156 desaloxos en vivendas arrendadas e 27 derivados de execucións hipotecarias, segundo os últimos datos do Poder Xudicial

O secretario xeral do PSdeG contrapón a súa iniciativa de Banco Público de Alugueiro, "inspirado en iniciativas exitosas de Portugal e Euskadi", con "políticas que non solucionan os problemas reais" coma os "aloxamentos compartidos" que impulsa a Xunta. Os socialistas xuntan os responsables de Vivenda de Euskadi e Catalunya e unha ex-ministra portuguesa deste eido no seu ciclo 'Diálogos con Raíz'

A Valedora reprocha ao Goberno galego que non ofrecese alternativas de aloxamento a varias familias dun edificio de protección do barrio das Flores da Coruña con graves filtracións que a xustiza lle obrigou a reparar 

Nas últimas semanas colectivos de inquilinos propoñen unha posible folga de alugueiros. Ao longo da historia hai numerosos exemplos de accións semellantes ante dificultades de acceso á vivenda. Un deles, en Santiago en 1979, cando a cidade acollía 26.000 estudantes universitarios, que ante a carencia de residencias públicas e as limitadas prazas en colexios maiores privados, vivían sobre todo en pisos alugados no Ensanche, con prezos moi elevados e moi malas condicións

Nos últimos sete anos o soldo medio aumentou só un 22%, moi lonxe da suba dos prezos da vivenda, que aínda medraron máis nas cidades. No centro da Coruña e Vigo os contratos asinados este ano superan os 750 euros de media e no Ensanche compostelán, o centro de Lugo e Ferrol ou en barrios coma os Mallos, na Coruña, os prezos medran por riba do 12% en relación ao pasado ano.

"Ninguén entendería que a Administración teña esta parcela parada", di o Goberno galego tras ter parada máis dunha década a parcela onde agora impulsa un "aloxamento compartido" cuns 70 apartamentos de 30 metros e espazos comúns. O Goberno de PSdeG e BNG desenvolveu o plan bosquexado polo de Fraga e proxectou alí 40 pisos por 110 euros ao mes para xente moza. En 2009 os populares asumírono como propio e chegaron a adxudicalo, pero despois cancelárono entre argumentos nos que destacou que un apartamento non é unha vivenda

Os 3.500 pisos protexidos prometidos polo Goberno galego para esta lexislatura contrastan co non feito na década e media anterior e coas máis de 18.000 inscricións do Rexistro de Demandantes de Vivenda Protexida, case a metade en Vigo e na Coruña