Dereito á vivenda

A decisión política de non indultar os pisos turísticos que quedaron fóra da reforma urbanística do pasado mandato e a aposta por frear a expansión de negocios unicamente orientados ao turismo situaron nas últimas semanas o goberno local de Santiago en xeral e o seu edil de urbanismo en particular no centro da actualidade. Conversamos con Iago Lestegás (BNG) sobre estes proxectos e as súas repercusións

O Concello encargará "proximamente" un detallado estudo sobre os inmobles baleiros susceptibles de ser alugados ou vendidos, a situación das vivendas de uso turístico e tamén co obxectivo de "contar coa información máis precisa para decidir a necesidade ou non da declaración de zonas de mercado tensionado".

Nos primeiros tres meses do ano os xulgados rexistraron apenas 17 casos novos de ocupacións ilegais fronte a 277 desafiuzamentos por impagamentos de alugueiro e 47 desaloxos en vivendas hipotecadas. Dende que hai datos comparables, os desafiuzamentos son entre once e vinte veces máis que os novos casos de ocupacións en Galicia

No conxunto do Estado o índice do prezo da vivenda superou xa o máximo acadado antes do estoupido da burbulla e os prezos da vivenda nova hai xa tempo que en Galicia están moi por riba dos máximos acadados hai dúas décadas

Só 24 pisos turísticos que operan en Compostela teñen licenza municipal e cumpren as limitacións urbanísticas vixentes. Mentres, só no rexistro turístico da Xunta están inscritos na cidade máis de 800. Alén dos pisos turísticos a tempo completo que son legais, só é posible o alugueiro turístico un máximo de 60 días por ano se o resto do tempo o uso é de vivenda habitual. "Non son a única causa da escaseza de vivendas dispoñibles para uso residencial nin da suba de prezos, pero intensifican o problema", advirte a alcaldesa

O Goberno galego admite ao Consello de Contas que a partida de acceso á vivenda está entre "os programas cun nivel de execución máis baixa" dos seus Orzamentos, ata quedar en 2022 nun 8,8%. Cando menos en 2020, 2021 e 2022 este programa das contas públicas estivo entre as escasas partidas que non chegaron ao 50% de gasto comprometido

A nova titular da área, María Martínez Allegue, considera "parcial" e "interesado" o informe do Defensor del Pueblo que censurou o "grave incumprimento" por parte da Xunta dos prazos, de 3 meses pero demorados máis dun ano

O Banco de España alerta no seu último informe de que o 35% dos fogares realizan un "sobreesforzo" para pagar o alugueiro nas cidades galegas. Segundo o Observatorio da Vivenda, dependente da Xunta, os novos contratos de alugueiro son hoxe un 30% máis caros que hai seis anos. Idealista eleva aínda máis esta porcentaxe, ata o 40% de incremento.

O problema do acceso á vivenda agravouse en todo o país, co 25,5% da poboación galega en risco de exclusión social, segundo os datos do Instituto galego de estatística do ano 2023, a falta de inmobles no mercado e uns prezos á alza con condicións ao alcance duns poucos as cidades galegas con maior poboación están ao límite de declarar unha emerxencia habitacional para á que non hai remedios á vista

Hai 90.929 vivendas baleiras nas sete cidades galegas, encabezadas polas máis de 20 mil de Vigo e A Coruña, as case 15 mil de Ourense e as máis de 10 mil de Ferrol e Lugo, con preto de 6 mil en Santiago e Pontevedra. A elas pódense sumar varios miles máis cun uso "esporádico", sen residentes habituais

O Defensor del Pueblo xa acreditara o "grave incumprimento" dos prazos na xestión do Bono Alugueiro Mocidade, con demoras superiores a un ano tras estipular a Xunta que resolverá nun máximo de 3 meses. Neste abril de 2024 a Xunta certificou oficialmente no DOG que esgotou os 23 millóns que lle transferira o Estado para sufragar estas axudas, convocadas en xuño de 2022

A web do Ministerio de Vivenda inclúe información sobre a evolución do prezo mediano dos alugueiros en máis da metade dos concellos galegos, uns datos tirados da explotación da estatística tributaria e que amosan que a suba non só se limita ás cidades e áreas metropolitanas