Ciencia e tecnoloxía

Trátase do primeiro modelo lingüístico de Intelixencia Artificial para o galego, un paso histórico no marco do Proxecto Nós desenvolvido polo CiTIUS e o ILG da USC. Para o seu adestramento empregou un corpus de 2.100 millóns de palabras con achegas de editoriais, institucións públicas e medios coma Praza.gal

O Ministerio de Sanidade substitúe as provincias por 'meteozonas' máis específicas para activar as alertas por calor, dezaseis áreas no caso galego. O exceso de mortaldade atribuíble á calor en Galicia foi o segundo máis elevado do Estado en 2023, só por tras de Madrid. Nese verán rexistráronse máis dun cento de alertas por altas temperaturas no noso país

Un equipo de investigación liderado polo paleontólogo Edgard Camarós achou marcas de corte arredor de crecementos canceríxenos en dous cranios, "demostrando que a medicina exipcia antiga tamén estaba a realizar tratamentos experimentais ou exploracións médicas en relación co cancro", din os autores, que destacan que o achado achega "unha nova perspectiva na nosa comprensión da historia da medicina"

Un estudo dos investigadores da USC Sara Rey Beiro e Fidel Martínez-Roget conclúe que a soidade é o factor que máis inflúe na satisfacción das persoas maiores coas súas vidas. O traballo buscaba determinar a distinta maneira en que a soidade nas persoas de maior idade inflúe en contornas rurais e urbanas.

O IES de Curtis e o Grupo Naturalista Habitat están a retransmitir o aniñamento dunha parella de lagarteiros da que en breve se agarda que nazan seis crías

Desde acender o móbil mediante pegada dixital ou recoñecemento facial, empregar un navegador que fale e informe con todo detalle das posibilidades de ocio nun destino turístico, as recomendación dos contidos na smart tv, ata dirixir un robot nunha operación médica. Non imos descubrir agora que a evolución da intelixencia artificial (IA) é imparable. Máis si cómpre reparar nas implicacións que a primeira normativa comunitaria sobre esta materia que vén de validar o Parlamento pode ter para Galicia e máis concretamente para o idioma galego, que vai contar cunha ferramenta legal para exixir a súa non discriminación nos servizos da intelixencia artificial.

Os PFAS son substancias químicas presentes en utensilios cotiáns como tixolas antiadherentes ou roupa impermeable, pero tamén contaminantes "extraordinariamente persistentes no medio ambiente nos nosos corpos". O proxecto 'The Forever Pollution Project', que vén de ser recoñecido nunha prestixiosa revista científica, identifica en Galicia múltiples depuradoras, plantas de tratamento de refugallos como Sogama, industrias como Alcoa ou Ence ou varias madeireiras como puntos nos que é "moi probable" que exista contaminación por PFAS