O 1 de outubro de 2021 Altri asinou un "memorando de entendimento" con Impulsa Galicia, a sociedade impulsada polo Goberno galego xunto a Abanca
O 1 de outubro de 2021 a empresa papeleira Altri anunciou cun comunicado aos seus investidores e ao organismo supervisor dos mercados de valores de Portugal (a CMVM) que viña de asinar un acordo con Impulsa Galicia, a sociedade público-privada fundada meses antes pola Xunta (40%) da man de Abanca (38%) para "apoiar a maduración" de proxectos que optasen aos fondos europeos Next Generation . O pacto implicaba "estudar, em exclusivo e no contexto de uma parceria, a construção de uma unidade industrial de raiz" con "capacidade para produzir anualmente cerca de 200.000 toneladas de pasta solúvel e fibras sustentáveis".
Esta alianza, explicaba Altri, plasmárase nun "memorando de entendimento" que condicionaba a "celebração do acordo definitivo depende da verificação de um conjunto de condições". Así o reflectiu no comunicado, aínda accesible no seu sitio web e no da CMVM. A propia Impulsa Galicia, pola súa banda, tamén constatou no seu portal corporativo que asinara ese memorando con Altri "tras negociacións minuciosas con catro grandes empresas".

Ese acordo e a súa concreción no devandito memorando volveu á actualidade esta semana, despois de que o deputado do BNG Luís Bará esixise ao Goberno galego a publicación do contido íntegro do pacto, que cualifica como "acordo político" de carácter secreto. É posible asegurar que a Xunta o trata como "oculto" e "confidencial", esgrimiu, porque o Bloque o reclamou formalmente a través do Parlamento -pola vía da que os grupos dispoñen para pedir documentación ao Executivo- "e non nolo deron".
O publicado en 2021 por Altri non é o "memorando de entendemento", senón un comunicado sobre o memorando de entendemento, cuxa existencia tamén divulgou Impulsa Galicia, pero non o seu contido íntegro
Os populares responderon con mofas a reclamación de Bará, quen sospeita que nese memorando ficou todo "amañado e con todo tipo de irregularidades para un final que vai ser a aprobación do proxecto". "Tan segredo é o acordo que leva publicado desde 2021, cando o independentismo galego aínda era fervente defensor de Altri", asegurou o PP a través das redes sociais agregando unha ligazón ao sitio web de Altri.
Pero, alén das valoracións dunha e outra forza política, que é público e que non dun acordo cuxa existencia non é negada por ninguén? Efectivamente, o documento ao que se refire o PP é público. Trátase do devandito comunicado a investidores e regulador bolsista portugués, publicado sen apenas variacións no espazo de comunicación da empresa. Pero ese non é o "memorando de entendemento", senón un comunicado sobre o memorando de entendemento.

Porque, en rigor, ese memorando nunca foi público ata o momento. Esa circunstancia impide coñecer, por exemplo, se o documento incluía máis referencias á produción prevista na fábrica que a previsión xenérica de "produzir anualmente cerca de 200.000 toneladas de pasta solúvel e fibras sustentáveis". En 2024, cando saíron a exposición pública os documentos presentados no Goberno galego por Altri para tramitar os permisos ambientais de Greenfiber (a sociedade coa que impulsa o proxecto xunto a Greenalia), xa triplicara as previsións de produción.
Meses despois do acordo, a empresa sinalou Palas de Rei coma o lugar elixido para a súa factoría
A publicación do memorando, alén do comunicado no que se evidencia a súa existencia, tamén permitiría saber se nese punto das negociacións ambas partes xa apuntaban ou non a Palas de Rei como emprazamento. Ou se, pola contra, como aprobou o Parlamento por unanimidade a instancias do PP en febreiro de 2022, cando menos na parte galega da mesa se defendía a súa construción "preferentemente, na comarca da Mariña e, se criterios técnicos non garanten a viabilidade nesta localización, en todo caso na provincia de Lugo".
Tres meses despois daquela votación na Cámara galega, Altri revelou que desexaba instalarse en Palas. E na devandita documentación ambiental agregou que analizou ata sete posibles emprazamentos no norte do país, que foi desbotando por diferentes motivos ata quedar coa Ulloa. Unha das razóns da elección foi a posibilidade de utilizar auga do río Ulla no canto de captala no río Miño, bacía fluvial de competencia estatal no que a obtención de permisos sería "máis difícil".
En síntese, a existencia dun acordo da Xunta con Altri a través de Impulsa Galicia é pública dende 2021 é pública. O mesmo sucede co comunicado no que se divulgou a sinatura do memorando de entendemento entre a empresa portuguesa e a sociedade público-privada liderada polo Goberno galego e Abanca. Pero o memorando de entendemento non foi público daquela e segue sen selo hoxe.