Colón non era galego (ou si) pero a documentación histórica proba a existencia do apelido na Pontevedra do século XV
O debate sobre as orixes de Cristóbal Colón cobrou máxima actualidade tras a emisión do documental Colón ADN, criticado pola falta de rigor e metodoloxía científica. Unha das teorías que afirma que a familia do navegante era galega, enunciada por Celso García de la Riega en 1898, baséase en documentación medieval que fora acusada de ser falsa. Porén, o traballo da empresa compostelá dehistoria proba a veracidade das escrituras. Isto, iso si, só amosa que había persoas con ese apelido na cidade, sen existir máis que probas circunstanciais da relación de Colón con Galicia.
25 anos da Mardi Gras: "únenos a paixón pola música en directo, se fose por gañar cartos faríamos outra cousa"
A sala coruñesa está a celebrar o seu 25 aniversario, cunha traxectoria de máis de 3.500 concertos organizados. Faino cunha programación especial ata o 1 de febreiro, que incluirá un cento de actuacións. Falamos con Tomi Legido, programador do local, sobre o momento que vive a música ao vivo, as necesidades do sector e o obxectivo de espallar pola cidade a cultura musical.
- Datos As cifras do galego
- Acontece
O devalo do galego na mocidade: pouca lingua de berce e cada vez menos de elección
Tan só ao 24% dos actuais nenos e nenas entre 5 a 14 anos os seus pais e nais lles falaban maioritariamente en galego cando dicían as súas primeiras palabras. O baixo nivel inicial de galegofalantes diminúe cando medran: o 85% da rapazada fala máis en castelán coas súas amizades, aínda que con grandes diferenzas entre as cidades e grandes vilas e os concellos de menos de 10.000 habitantes.
O número de suicidios entre a mocidade galega acadou en 2023 o seu máximo en case dúas décadas
En 2023 o número de suicidios en menores de trinta anos foi de 31, case o dobre que o ano pasado e a cifra máis alta dende o ano 2006. En total, o número de suicidios en Galicia foi de 326, por debaixo do nivel do ano anterior.
- Entrevista | Rubem Centeno Memoria antifranquista
- Acontece A Coruña
As foxas comúns da Coruña: unha investigación localiza os restos de 250 asasinados polo franquismo
O traballo de Rubem Centeno presenta probas de que os cadáveres de 250 fusilados ou paseados na comarca da Coruña -ata agora desaparecidos- foron soterrados en foxas comúns no cemiterio de San Amaro. Falamos con el sobre o proceso que levou a cabo nos últimos anos, que comezou pola procura do seu tío-avó. "O asasinato de 250 mozos da Coruña é algo que nos interpela como sociedade, temos que ser capaces de que a xente nova entenda que isto que pasou lles podía ter pasado a eles", di
O uso do galego retrocede en todo o país, sobre todo nas áreas urbanas
O peso da poboación galegofalante cae de forma moi importante, especialmente nas dúas meirandes áreas urbanas do país. Na Coruña hai un 25% menos de galegofalantes que hai cinco anos e en Vigo o descenso é do 21%. As estatísticas debuxan unha Galicia partida en dous, con comarcas que roldan o 90% de falantes de galego e outras que roldan o 20%
- Datos As cifras do galego
- Acontece
Un terzo dos menores de 15 anos non sabe falar galego e só un 16% emprega a lingua acotío
En cinco anos medou dez puntos a porcentaxe de nenos e nenas que non domina o idioma e descendeu nunha medida semellante a proporción dos que a usan a maior parte do tempo. O 85% do alumnado fala cos seus compañeiros e compañeiras "só en castelán" ou maioritariamente nesta lingua. Só ao 24% dos nenos e nenas entre 5 e 14 anos os seus pais e nais fálanlles "só en galego" ou "máis en galego que en castelán".
O .gal fai dez anos: un dominio galego non só "bonito", tamén "útil" e que busca medrar no eido empresarial
PuntoGal celebra o décimo aniversario do dominio galego cunha nova imaxe de marca, unha oferta de rexistros a dez euros e condicións especiais para entidades sen ánimo de lucro. Ademais, organizará no Culturgal concertos, un debate e outras actividades para conmemorar a efeméride. Suma 7.200 rexistros activos, cun crecemento lento pero sostido e unha taxa de renovación do 90% que confirma a súa consolidación. Falamos co seu director xeral, Darío Janeiro.
- Entrevista | Bichara Khader
- Mundo
"A postura americana é aterradora, a europea incoherente. Ensinarase Gaza como o momento clave do declive moral de Occidente"
Falamos con Bichara Khader (Zababdeh, Palestina, 1944), profesor emérito da Universidade Católica de Lovaina, é especialista nas relacións euro-árabes. Preguntámoslle pola situación creada nos últimos días polos ataques ao Líbano, a resposta iraniana e a actitude mantida por Estados Unidos e Europa.
Á espera de 'Kirk': o furacán chegará o mércores a Galicia como borrasca e con ventos e chuvias intensas
O coordinador de MeteoGalicia, Juan Taboada, explica para Praza.gal que "é un fenómeno habitual para estas datas", que fai que algúns dos furacáns formados nas augas tropicais do Atlántico acaben chegando, debilitados, ás costas galegas. Dende o martes pola tarde haberá chuvias persistentes, pero o peor chegará na primeira metade do mércores.
50 anos de 'Retorno a Tagen Ata', a curta de Eloy Lozano que abriu camiños para o cine galego en plena ditadura
En 1974 Eloy Lozano levou á gran pantalla a novela que Méndez Ferrín publicara só tres anos antes. Foi o primeiro filme en galego realizado no formato profesional de 35 mm. Na súa 29ª edición, que rematou este domingo, o OUFF proxectou a curta nunha sesión na que participou a actriz da película, Delfina Meire, mestra xubilada que daquela era estudante de Maxisterio en Ourense
- Reportaxe
- Cultura
A Pobra do Caramiñal merca un castro: unha aposta pública pola protección do patrimonio e o estudo da historia do país
A pasada semana o alcalde da localidade, José Carlos Vidal, anunciou a adquisición do castro da Croa de Posmarcos, un xacemento que comezará a ser invetigado con técnicas non invasivas (unha prospección xeofísica con xeorradar) para coñecer que agocha no seu interior. Falamos con Manuel Gago, que colabora no proxecto