Marcos Pérez Pena

As cifras de ocupación e paro que achega a última entrega da EPA, correspondente ao terceiro trimestre do ano, son as mellores dende o inicio da crise da Gran Recesión en 2008. A taxa de paro sitúase no 8,84%, por debaixo do 9,54% do trimestre previo e do 9,4% de hai doce meses. Aumenta a poboación que busca emprego -especialmente persoas novas e con nacionalidade estranxeira- e redúcese a parcialidade e a temporalidade. O sector industrial acada o número máximo de traballadores dende o 2009.

Durante varias xeracións mantívose en Arxentina un estereotipo negativo, aplicado aos galegos, que eran vistos como persoas brutas, pouco formadas, sucias, aínda que -iso si- traballadoras e honradas. En Os inmigrantes imaxinados. A identidade Galega na Arxentina (1780-1960), publicado por Galaxia, Xosé Manuel Núñez Seixas explora as orixes e evolución desta imaxe negativa e, ademais, a conformación da identidade da colectividade galega no país.

Nos últimos sete anos o soldo medio aumentou só un 22%, moi lonxe da suba dos prezos da vivenda, que aínda medraron máis nas cidades. No centro da Coruña e Vigo os contratos asinados este ano superan os 750 euros de media e no Ensanche compostelán, o centro de Lugo e Ferrol ou en barrios coma os Mallos, na Coruña, os prezos medran por riba do 12% en relación ao pasado ano.

O debate sobre as orixes de Cristóbal Colón cobrou máxima actualidade tras a emisión do documental Colón ADN, criticado pola falta de rigor e metodoloxía científica. Unha das teorías que afirma que a familia do navegante era galega, enunciada por Celso García de la Riega en 1898, baséase en documentación medieval que fora acusada de ser falsa. Porén, o traballo da empresa compostelá dehistoria proba a veracidade das escrituras. Isto, iso si, só amosa que había persoas con ese apelido na cidade, sen existir máis que probas circunstanciais da relación de Colón con Galicia.

A sala coruñesa está a celebrar o seu 25 aniversario, cunha traxectoria de máis de 3.500 concertos organizados. Faino cunha programación especial ata o 1 de febreiro, que incluirá un cento de actuacións. Falamos con Tomi Legido, programador do local, sobre o momento que vive a música ao vivo, as necesidades do sector e o obxectivo de espallar pola cidade a cultura musical.

Tan só ao 24% dos actuais nenos e nenas entre 5 a 14 anos os seus pais e nais lles falaban maioritariamente en galego cando dicían as súas primeiras palabras. O baixo nivel inicial de galegofalantes diminúe cando medran: o 85% da rapazada fala máis en castelán coas súas amizades, aínda que con grandes diferenzas entre as cidades e grandes vilas e os concellos de menos de 10.000 habitantes.

En 2023 o número de suicidios en menores de trinta anos foi de 31, case o dobre que o ano pasado e a cifra máis alta dende o ano 2006. En total, o número de suicidios en Galicia foi de 326, por debaixo do nivel do ano anterior.

O traballo de Rubem Centeno presenta probas de que os cadáveres de 250 fusilados ou paseados na comarca da Coruña -ata agora desaparecidos- foron soterrados en foxas comúns no cemiterio de San Amaro. Falamos con el sobre o proceso que levou a cabo nos últimos anos, que comezou pola procura do seu tío-avó. "O asasinato de 250 mozos da Coruña é algo que nos interpela como sociedade, temos que ser capaces de que a xente nova entenda que isto que pasou lles podía ter pasado a eles", di

O peso da poboación galegofalante cae de forma moi importante, especialmente nas dúas meirandes áreas urbanas do país. Na Coruña hai un 25% menos de galegofalantes que hai cinco anos e en Vigo o descenso é do 21%. As estatísticas debuxan unha Galicia partida en dous, con comarcas que roldan o 90% de falantes de galego e outras que roldan o 20%

En cinco anos medou dez puntos a porcentaxe de nenos e nenas que non domina o idioma e descendeu nunha medida semellante a proporción dos que a usan a maior parte do tempo. O 85% do alumnado fala cos seus compañeiros e compañeiras "só en castelán" ou maioritariamente nesta lingua. Só ao 24% dos nenos e nenas entre 5 e 14 anos os seus pais e nais fálanlles "só en galego" ou "máis en galego que en castelán". 

PuntoGal celebra o décimo aniversario do dominio galego cunha nova imaxe de marca, unha oferta de rexistros a dez euros e condicións especiais para entidades sen ánimo de lucro. Ademais, organizará no Culturgal concertos, un debate e outras actividades para conmemorar a efeméride. Suma 7.200 rexistros activos, cun crecemento lento pero sostido e unha taxa de renovación do 90% que confirma a súa consolidación. Falamos co seu director xeral, Darío Janeiro.

Falamos con Bichara Khader (Zababdeh, Palestina, 1944), profesor emérito da Universidade Católica de Lovaina, é especialista nas relacións euro-árabes. Preguntámoslle pola situación creada nos últimos días polos ataques ao Líbano, a resposta iraniana e a actitude mantida por Estados Unidos e Europa.