"Se non tivese esa vía de expresión de facer unha canción, simplemente tragaríao e estaría aí remexendo, como lle pasou a tanta xente ao longo da Historia", conta Nuno Pico, de Grande Amore, que vén de publicar o álbum 'II'
A axenda de concertos de Grande Amore mantense activa e axitada desde hai tres anos, cando debutou cun álbum homónimo que o converteu na gran descuberta para moitos. Antes xa participara da banda Oh! Ayatollah e paralelamente iniciou proxectos como Los Rastreadores xunto a Ortiga. Pero para Nuno Pico (O Valadouro, 1995) a saída do seu segundo disco, titulado así, II (Ernie Records, 2023), supón o maior reto ata hoxe. Loitar contra si mesmo para permitir que as súas cancións sexan como el quería en realidade, crúas e directas. Deixarse asesorar por Carlangas na produción, tras longas conversas, fixo brillar aínda máis esa maxia particular que ten Grande Amore, no que xa non está só Nuno tras a incorporación primeiro de mariagrep e máis tarde de Clara Redondo.
Hai unha canción de Oh! Ayatollah que di 'o futuro é noso aínda que non sexa xusto', cres que queda un pouco diso na túa música? Conecta con iso de 'a guerra que me tocou vivir' que dis agora en "Indo pa Cristo"?
Ao final, tanto "todos.xuntos.unidos.sempre" de Oh! Ayatollah como "Indo pa Cristo" foron escritas pola mesma persoa, aínda que en momentos distintos, e supoño que ten existir relación. O que pasa é que eu non me analizo a min mesmo, creo que iso pode verse mellor desde fóra. Agora mo dis e voume para casa pensando: claro, vaia filósofo que son! Pero no momento, cando me preguntan estas cousas, quedo así como medio pampo. Pasou algo curioso con esa canción de Oh! Ayatollah, que a fixemos bastante antes da pandemia, pero enganchou moi ben co mundo post-pandémico.
Hai un filósofo aí?
Un graduado en Filosofía polo menos.
"Creo que é moi bon para min tanto facer cancións, como gravalas, como tocalas en directo. É algo do que dependo cen por cen"
Fuxindo de etiquetas xeracionais, asumes que nas túas cancións hai unha reflexión máis alá –polo menos– do común?
Si, sempre me gustaron máis os grupos que teñen ese tipo de letras. Aínda o outro día convidáronme a tocar con eles Radio Océano, e ese tipo de letras do rollo post-punk sempre me gustou moito. Son letras máis torturadas que as de Ricky Martin, non sei se me explico. Iso é o que me gusta de sempre, como as letras de Los Planetas ou Siouxsie & the Banshees. Esa conxunción entre música animada –ou máis Ben rápida– con letras máis introspectivas sempre gustou e intento imitalo. Tamén é certo que son cousas que só expreso a través das cancións, entón é máis fácil que sexa algo que outros poidan interpretar como orixinal. Tampouco vou chamar a miña mai para dicirlle: ti cres que esta guerra que me tocou vivir...? [gargalladas] Iso non ten cabida, é un delirio! Segundo que ideas só podo expresalas a través da música, senón non tería outra forma de facelo.
Entón, é totalmente liberador para ti facer cancións?
Si, si, si. Todo o proceso axúdame moito. Creo que é moi bon para min tanto facelas, como gravalas, como tocalas en directo. É algo do que dependo cen por cen. Se non fora pola música –á marxe de que me dedique a iso, a nivel humano– se non tivera esa vía de expresión sufriría moito. O 'personaxe' de Grande Amore, tanto a actitude como as cancións, non está nada presente no meu día a día. Se non tivera iso para soltar... É un pouco como Hulk e Bruce Banner, menos mal que teño iso aí para liberar. Unha vez á semana, ou dúas, ou cada quince días, tes un concerto e estás aí buaaaaaa e despois vaste para cama, dormes e ao día seguinte a poñer unha lavadora. Axúdame ter esa compensación.
Empregas moito metáforas do sol e a choiva ligados aos estados de ánimo, un pouco como neses días vermellos dos que fala a protagonista de Breakfast at Tiffany’s, de Truman Capote. Non é tan habitual –aínda que cada vez máis– atopar homes que falen así.
Desde moi pequeno fun criado por mulleres, xa o teño contado. Mólanme moito as letras de The Cure, que é un agónico perdido. A min crioume miña avoa, miña mai e miña irmá. Entendo que terei unha visión do mundo máis parecida á da miña avoa... Para min é natural, non sei se me falaron máis dos sentimentos pero comparado con quen foi criado doutra forma quizá si, non o sei. O que teño claro é que se non tivese esa vía de expresión de facer unha canción, simplemente tragaríao e estaría aí remexendo, como lle pasou a tanta xente ao longo da Historia.
"A todos nos pasa que escoitamos unha canción coa que conectamos e xa pensamos que coñecemos a ese artista"
Eses grupos de rock tipo Los Suaves ou músicos como Ariel Rot, aos que admiras, contrastan moito neste caso co que ti fas, non?
Si, en todo. De sempre, o que máis escoitei foi rock e derivados do rock. Para min, o que intento facer –neste caso coa electrónica– ten eses espírito. Agora hai tempo que escoito moito Motörhead. Se a un fan deles poslle a miña música dirá: isto é Rodolfo Chikilicuatre, un maquinillo e un loco berrando. Pero eu sempre teño ese contraste entre o que queres ser e o que a ti che apela de sempre. Intentas parecerte e logo hai un abismo co que realmente sae ao mundo.
E non che dá medo ser tan sincero nas túas cancións, ou quizá nos esteas enganando?
Pode haber aí unha performance... A ver, dáme máis medo non darme expresado no día a día. Tamén é sincera Bad Gyal, que fala da súa realidade. Hai aí un prexuízo, que a min me beneficia neste caso, de que como fagas unhas letras máis intimistas e confesionais a xente é propensa a pensar que estás sendo totalmente sincero. En todo caso, a todos nos pasa que escoitamos unha canción coa que conectamos e xa pensamos que coñecemos a ese artista. Pasoume con esa canción de Rosalía que di que toda a xente que traballa con ela está de festa e ela ten que estar soa na habitación do hotel: como te entendo Rosalía, que amigos seríamos! E pode que na realidade iso non pasara así. De todas maneiras, gústame expoñerme nas cancións e contar máis do que lle diría a unha persoa de normal.
Unha canción como "Pelea", que funciona como unha radiografía da realidade da xente nova hoxe, como a fixeches?
Pois tíñaa feita desde case cando saíu o primeiro disco, pero como é a cabeza. Como non tiña retrouso ata o final –en homenaxe a unha dos Ramones que se chama "Today Your Love, Tomorrow the World"– e non sabía se quizá estaba demasiado cabreado na primeira parte, quedoume aí. E despois de deixala un tempo en barbeito, volvín sobre ela e gustoume, así que a recuperei para este disco. Ao final é a máis parecida a un single, e estiven a piques de non metela!
A letra é un pouco radiografía do meu arredor nun momento, e está visto que lle chamou á atención á xente. No meu día a día eu tampouco son tan belixerante, pero si que estamos sen moita expectativa nin cara a un lado nin cara ao outro.
"Foi todo unha loita contra o que instintivamente me sae"
Como traballaches as cancións con Carlangas, que produce o disco?
Pois foi moi parecido a isto que estamos facendo agora. Quedabamos nun sitio, tomabamos algo falando de que grupos nos molan, que discos nos molan, que espírito queremos que teña o disco... A produción enténdese moito na parte técnica e nós diso non fixemos nada, principalmente porque non sabemos –sobre todo eu, el aínda ten coñecementos técnicos–. Centrámonos na estética e no que queriamos transmitir, queriamos un disco o máis cru e directo posible, no meu caso para compensar esa teima que teño eu de producir demasiado as cousas. Agora co ordenador é moi doado facer capas e capas e pistas e pistas, e ao final pode que non mellores nada, pero é algo que penso que está relacionado con que son inseguro. Creo que se lle meto dez horas máis de voltas a algo vai quedar mellor, pero non ten por que. Aquí volve estar de fondo o filósofo. Admiro moito a grupos que fixeron música co que tiñan, como os Ramones, e 'cambiaron' o mundo. Tampouco é que foran todos enxeñeiros de son. Nós intentamos recuperar ese espírito en II. Axudounos moito Raúl Pérez, dos estudios La Mina, que si que ten os coñecementos técnicos.
O resultado coincide, son dez cancións en 28 minutos.
Foi todo unha loita contra o que instintivamente me sae, que son cancións moi longas con moita letra. E, ao final, quedei contento.
"Agora cando imos aos sitios é como unha excursión de fin de curso, e esa enerxía creo que se nota no escenario"
No último ano Grande Amore consolidouse como banda xunto a Clara Redondo (guitarras) e mariagrep (teclados). Agora son mellores os directos?
Si, do pasado ano é do que máis contento estou ademais do lanzamento do disco. Se estivese eu só sairía máis a repartir dos concertos –ollo– pero non tería nin para min nin para o público a enerxía que ten agora. Tivemos moita sorte porque non era que fósemos un grupo de antes, foi ao revés do que pasa nunha banda normal: comecei eu só e co tempo puiden permitirme que viñera máis xente comigo. Agora cando imos aos sitios é como unha excursión de fin de curso, e esa enerxía creo que se nota no escenario.
Neste tempo tamén chegaches a coñecer a ídolos que tiñas na música.
Cheguei a coñecer a xente que a min me marcou na miña vida. Por exemplo, Muchachito Bombo Infierno para é... A primeira canción que descarguei do Ares [xa prescribiu o de descargar cancións de internet] foi a de "Siempre que quiera", a mítica del, e de pronto por tocar no PortAmérica coñecino. Que loucura! É unha sorte que temos. Como imos dun lado para o outro todo o tempo creo que non o asimilas ben todo o bo que nos pasa, pero é que tampouco podes meterte na cama e dicir: agora vou asimilar isto. Non vai así.
Ti veste facendo unha carreira na música a longo prazo?
A longuísimo prazo véxoo moi moi difícil. Agora temos unha proposta que resulta que a xente acepta, e algúns incluso apaixonadamente, pero dentro de tres anos pode que xa non cunda. E adios. É algo que non podes saber... Manterse é algo que depende de tantas cousas metafísicas...
"Desde que comezou a crise de 2008 ata agora non lembro un momento no que alguén dixera: que ben se está agora"
Ese azar velo no teu día a día?
Claro! Se ti lle dis a alguén hai cinco anos: mira, ten que haber un rollo berrado horriblemente, cun bombo a negras aí todo o cacho, tocado por xente que tampouco te creas que toca moi ben, cantado así tal e con letras sobre matarse... Iso é o que falta! [gargalladas]. Non sei ata que punto esta é a fórmula do éxito. As cousas son azarosas a moitos niveis, cando comecei sacar música con Grande Amore chegou ao pouco a pandemia e a xente estaba máis pendente dos lanzamentos, logo como era eu só era máis doado colocarme en directos post-pandémicos. A meritocracia está aí, pero hai factores externos que poden axudarche ou non. Tamén é certo que eu dentro do caos que son, para traballar son moi metódico e que todas as horas que estou esperto estou dándolle voltas á cabeza a cousas sobre o proxecto. Pero moita xente está así, e iso non che garante nada.
No Grande Amore que está por vir, vai influír o formato banda na parte de creación e composición?
Si, nós queremos que sexa así. A parte que máis gozamos nos directos é cando tocamos os tres xuntos. Temos que trasladar parte da enerxía que temos agora en directo á gravación.
Volvendo á radiografía xeracional, na canción "Anos 20" dis que 'todo é pouco ou todo é demasiado'. Representa este sentir a xente do teu arredor?
Da letra esa quedei contento porque me representa bastante. Identifico aí a xente que naceu nos anos noventa, así en sentido amplo, porque a xente moi nova xa é doutra forma, pero é que a nós tocounos vivir toda canta desgraza houbo no século XXI. Desde que comezou a crise de 2008 ata agora non lembro un momento no que alguén dixera: que ben se está agora. Non só iso, se non que tampouco vexo que ninguén teña a perspectiva de que o seguinte ano si que vai cundir. Aos que naceron xa nos dous mil e pico véxolles outra esperanza. Nos da miña quinta noto un desamparo e un desgusto moi grande, a verdade.
"O dos número é moi tramposo, desde o momento no que se poden mercar reproducións os números non valen nada. Tampouco sei o que vale, pero prefiro darlle un enfoque máis cualitativo que cuantitativo"
Como valoras o momento actual da música galega?
Non vou ser orixinal porque calquera diría hoxe que estamos nun momento moi bo, pero non a nivel de creatividade, que para min sempre o foi. Desde que era adolescente, cando comecei informarme de que había grupos galegos, flipei co que había no momento e cos de antes tamén. Pero é certo que hoxe se lle presta –quizá– máis atención desde fóra e mesmo desde aquí. Moitas bandas estiveron partíndose os cornos e iso beneficiounos directamente a nós. Tanxugueiras sen Leilía non existirían e eu tampouco sen Radio Océano, The Homens, Terbutalina, Sés, Familia Caamagno ou Ataque Escampe.
Nun momento de claro dominio de músicas máis ou menos próximas ao reguetón, sorpréndeche o conseguido con Grande Amore facendo unha música completamente diferente?
Nós funcionamos a un nivel moi relativo. A nivel de números estamos moi lonxe de calquera artista máis ou menos popero do Estado. Pero esa vara de medir é medio rara. Poño a The Rapants como exemplo, que seguro que están a menos da quinta parte de ouvintes mensuais que calquera artista promedio estatal máis popero, pero sen embargo se van tocar a unha sala meten ao triplo de xente The Rapants que ese outro artista. O dos número é moi tramposo, desde o momento no que se poden mercar reproducións os números non valen nada. Tampouco sei o que vale, pero prefiro darlle un enfoque máis cualitativo que cuantitativo. Funciona máis algo porque entra en listas ao ser "máis accesible" pero despois a ninguén lle esperta un interese tolo como para ir velo, ou algo como Triángulo de Amor Bizarro que nunca se vai mover neses números e a quen lle gusta son apaixonados. É moi complexo...
Para ti, cando dis que algo funciona é porque funciona nos directos?
Si, para min si. Ou que polo menos esperta un interese en alguén, que non é un rollo que sexa de stock. Rebeliom do Inframundo ou Dios Ke Te Crew son grupos rap, hardcore, combativos, en galego e estiveron tocando este ano en todo canto festival hai coa peña entregadísima. Cando apareceu o Spotify podía ter sentido o de mirar os número así, pero agora... se calquera pode ter dez millóns de ouvintes pagando que máis dá? Agora unha persoa pode estar as vinte e catro horas do día escoitando música se quere, ademais música diferente todos os días, ata que morra. Eu creo que o baremo xa non debera ser canta música coñeces se non que fas con iso, como che afecta e como che inflúe.