Setembro principiou hai xa uns días, pero este día 5 comeza a súa primeira semana completa. Con ela bota a andar dalgún xeito un novo curso. E non só nas aulas, que reabren estes días. Tamén volve a actividade habitual a outros moitos eidos como a política ou a información.
Isto non quere dicir, así e todo, que no xa pasado mes de agosto non sucedesen cousas. Aconteceron tal. Algunhas delas contámolas e explicámolas en Praza.gal, pero se cadra non as viches ou pasáronche ás présas pola pantalla entre outros asuntos máis propios da época estival. Son, en boa medida, temas que non caducan e que cremos que che poden interesar nestes días de volver conectar. Velaquí van dez deles, cuns cantos fíos informativos dos que continuaremos tirando no vindeiro outono.
O 53% das 509 mortes en residencias nos primeiros 9 meses da COVID foron en centros de DomusVi ou Fundación San Rosendo
Tras máis dun ano e medio de intentos por diversas vías ao abeiro da lei de transparencia, foi neste mes de agosto cando logramos acceder aos datos das mortes de persoas coa COVID nas residencias galegas con ao comezo da pandemia, con información desagregada por cada centro. Despois de que o Tribunal Superior rexeitase un recurso do grupo DomusVi, o principal do sector, a Xunta desvelou os seus datos oficiais a petición de Praza.gal. Analizámolos e publicámolos xunto co documento oficial íntegro.
Non foi en agosto, pero si ás portas do mes estival por excelencia (como é habitual) e no comezo dunha fin de semana cando o Consello de Contas fixo públicos os seus últimos informes. Tras dous anos nos que o Goberno galego se presentou -primeiro con Feijóo, despois con Rueda- como vítima dunha aldraxe por parte do Executivo estatal para afrontar a COVID, o ente fiscalizador concluíu que os 735 millóns achegados polo Estado foron dabondo en 2020 para afrontar os gastos sanitarios, sociosanitarios e doutros eidos pola COVID e que apenas faltarían 3 millóns para compensar tamén os educativos. Outro dos informes presentados ao Parlamento amosa que a Xunta quixo "reescribir" o informe onde Contas constata que incumpre a lei por non ter un rexistro de entes paralelos.
As medidas de aforro enerxético aprobadas polo Goberno de España e referendadas no Congreso por ampla maioría absoluta protagonizaron en boa medida o debate político no pasado agosto. O ex-presidente Feijóo, agora como líder do PP, encabezou a oposición ao decreto e a contidos do mesmo coma os límites á temperatura de calefaccións e aires acondicionados. No entanto, a Xunta vén editando guías de aforro enerxético con temperaturas límite para estes dispositivos, dos que vén pedindo "non abusar". Agora, a dirección do PP cualifica medidas coma estas de "ocorrencia" ou "broma de mal gusto"
Neste caso si foi en agosto. En pleno agosto. O Goberno de Alfonso Rueda confirmou no día 12 dese mes o nomeamento dun novo director da Casa de Galicia en Madrid, posto que levaba vacante ano e medio, dende a morte do anterior titular do cargo. O elixido foi Juan Carlos Serrano, antigo alcalde de Portomarín e, sobre todo, senador que tivo que dimitir aos poucos meses de chegar á Cámara Baixa para deixarlle sitio a Feijóo despois da súa dimisión como presidente da Xunta para liderar o PP en substitución de Pablo Casado.
Nos primeiros días de agosto, o Consello Económico e Social (CES) entregou ao Parlamento a súa Memoria Socioeconómica de 2021. O documento foi aprobado por unanimidade dos membros do organismo, no que están representados, entre outros, os principais sindicatos e mais a Confederación de Empresarios de Galicia. Nel, ademais outros aspectos, o CES critica que os orzamentos da Xunta "afondan no deterioro da Atención Primaria" do Sergas. A devandita unanimidade supón, daquela, que a patronal galega tamén asume esta alerta sobre a política sanitaria do Goberno galego.
O pasado 22 de agosto Alfonso Rueda chegou aos seus primeiros cen días como presidente da Xunta, limiar simbólico no que adoitan realizarse os primeiros balances de xestión dos mandatarios tras a súa elección -no seu caso, como substituto de Alberto Núñez Feijóo. Máis dun terzo das xornadas con actos oficiais desde que o popular está no cargo e ata ese día número 100 incluíron citas relacionadas co turismo, que el mesmo situara na toma de posesión do seu Goberno como "puntal do despegue" de Galicia
Tras varios anos de relativa calma, o lume volveu golpear con forza o monte galego este verán. Fíxoo de maneira especialmente destrutiva en espazos sensibles coma O Courel e Valdeorras. En pouco máis de 45 días arderon ao redor de 43.000 hectáreas, tendo en conta os 89 incendios dos que informou a Xunta. Ourense foi a provincia máis afectada, pero o foco que arrasou máis superficie foi o do Courel, que queimou unhas 11.000 hectáreas no maior incendio documentado na historia de Galicia.
A carencia de persoal na sanidade pública volveu ser noticia durante o pasado agosto. Sucedeu en pequenos concellos coma o lucense de Abadín, que contou cun único médico durante todo o verán entre mobilizacións da veciñanza ante o "serio perigo" para a atención nun municipio co 40% da poboación maior de 65 anos. Pero tamén aconteceu no máis poboado eixo atlántico, con aspectos especialmente críticos en áreas como a de Pontevedra e episodios preocupantes como a morte no PAC de Sanxenxo dunha muller que non puido conseguir ambulancia, caso investigado pola Xustiza.
O problema da vivenda é xeral, pero maniféstase con maior relevancia en lugares como a cidade máis poboada do país. Propietarios de pisos turísticos en Vigo aseguran que "a demanda medrou moitísimo coa pandemia" e salientan que con esta maneira de alugar evitan impagos. Mentres, o parque de vivenda protexida en Vigo non se move e as inmobiliarias transmiten que case non teñen pisos por baixo dos 700 euros
O pasado agosto estreamos en Praza.gal o espazo Mans da Galicia que vén, onde coñeceremos proxectos apegados ao territorio e con vocación de futuro en diversos puntos do país. Nas primeiras catro entregas conversamos con responsables doutras tantas empresas ligadas ao sector agrario, gandeiro e da alimentación: Cristina Fernández-Armesto (Casa Grande de Xanceda), Xosé Lois Lamazares (DaVeiga), Carmen Lence (Río de Galicia) e Andrés Rodríguez (Viña Costeira). A serie continuará nos vindeiros meses.
