Fálase

O xuíz da Audiencia Nacional Manuel García-Castellón arquiva a causa por terrorismo contra Tsunami Democràtic despois de que lle anulasen todo o investigado desde xullo de 2021 por un erro que cometeu na solicitude da prórroga da instrución. Neste caso figuran como investigadas dez persoas, entre elas a exsecretaria xeral de ERC, Marta Rovira. Ademais, este arquivo poderá provocar a fin da 'causa especial' tamén por terrorismo aberta contra o expresident catalán Carles Puigdemont e o deputado republicano Rubén Wagensberg, na que ten a última palabra o Tribunal Supremo. [Puigdemont no acto no que anunciou que se presentaba ás eleccións catalás © Junts] 

• HEMEROTECA | O regreso de Puigdemont e catro claves máis sobre a batalla do 12M
• HEMEROTECA | A amnistía en Catalunya deixa fóra os delitos considerados terrorismo polo dereito europeo
• HEMEROTECA | Feijóo contempla un indulto a Puigdemont tras media campaña de Rueda contra as concesións a Catalunya 
• HEMEROTECA | Rueda secunda a Feijóo e pide a Sánchez que cese a Yolanda Díaz por reunirse con Puigdemont

Nace a Asociación de tocadoras galegas Somos Pandeireteiras. A iniciativa colectiva Somos Pandeireteiras, impulsada por Mercedes Peón no ano 2021, coa participación de pandeireteiras da Asociación Cultural Rosalía de Castro (Padrón), Raigañas de Cerqueda (Malpica) e Xirifeiras (Fene) dá "un paso cara á diante" para situar as tocadoras no centro da cultura do país despois de encontros e debates. "Queremos impulsar unha iniciativa colectiva que lexitime a representación social das tocadoras e das pandeireiteiras como centro da transmisión cultural galega", asegurou Mercedes Peón, agora vicepresidenta da asociación, que presidirá Gisela Sanmartín, tocadora e directora das Xirifeiras. [Fotografía © Vanessa Rábade]

• HEMEROTECA | Somos Pandeireteiras reivindica as tocadoras como centro da transmisión cultural galega
• HEMEROTECA | Mercedes Peón move os marcos con Somos Pandeireteiras: "Precisamos recoñecernos e crear o noso relato das nosas vivencias"

O Día das Letras -17 de maio- e o Día Nacional -25 de xullo-, festivos galegos de 2025. O Consello da Xunta aproba as datas festivas do calendario laboral do ano vindeiro, que consta de 14 xornadas nas que 9 son obrigatorias por normativa estatal agás que algunha delas cadre en domingo, caso do 12 de outubro do ano vindeiro. A estes festivos engádense dous que elixe cada concello.

Un artigo publicado na revista especializada The Lancet estima en 186.000 as mortes "atribuíbles ao conflito actual en Gaza". Rasha Khatib, Martin McKee e Salim Yusuf explican que aplicando “unha estimación conservadora” baseada no estudo doutros conflitos habería catro mortes indirectas por cada morte directa, polo tanto, das 37.396 mortes cuantificadas de maneira oficial conclúen que en realidade poden corresponderse con 186.000 falecementos “ou incluso máis”. Isto correspondería, empregando os datos da poboación da Franxa de Gaza de 2022, co 7,9% da poboación. [Fotografía © UNRWA]

• ENTREVISTA | "O espertar da sociedade, tamén da galega, é útil para o pobo palestino"
• HEMEROTECA | Mulleres xuízas de todo o mundo apoian as maxistradas palestinas que se organizan pola igualdade
• HEMEROTECA | Sánchez anuncia o recoñecemento de Palestina como Estado independente coas fronteiras de 1967 admitidas pola ONU

A Nova Fronte Popular (NFP) sería a gañadora das lexislativas en Francia, segundo as primeiras estimacións publicadas ao peche dos colexios electorais, que apuntan a unha derrota da extrema dereita do RN de Marine Le Pen. A coalición de esquerdas obtería entre 180 e 215 escanos, fronte aos 150-180 da coalición Ensemble formada ao redor do presidente Macron, os 120-150 de RN e os 60-65 dos Republicanos. A maioría absoluta está fixada en 289 escanos.

• A Nova Fronte Popular gaña as eleccións lexislativas en Francia e frea a extrema dereita
• A primeira volta das lexislativas francesas deixa a extrema dereita ás portas do Goberno

Jéssica Bouzas Maneiro abandona Wimbledon por unha lesión. A arousá xogaba na terceira rolda do torneo ante a checa Barbora Krejčíková, número 31 do mundo, pero unha forte dor na zona lumbar impediulle continuar un partido no que xa perdera o primeiro set (6-0). Bouzas, de só 21 anos, fixo historia ao eliminar na primeira rolda a Vondrousova, actual campioa do torneo

Morre Juan Miguel Villar Mir, propietario de Ferroatlántica, aos 92 anos. O empresario exerceu diversos cargos públicos durante a Ditadura e chegou a ser ministro do Goberno de Arias Navarro entre 1975 e 1976. Nos anos 80 do pasado século fíxose co control da construtora OHL e creou o Grupo Villar Mir, propietaria da siderometalúrxica Ferroatlántica, con varias centrais hidroeléctricas no río Xallas e factorías en Cee e Dumbría. En 2019 Villar Mir vendeu parte de Ferroatlántica a un grupo investidor dos Estados Unidos, aínda segue a ter importantes intereses en Galicia, con outra fábrica en Sabón e minas. O empresario foi investigado en varios casos de corrupción.

'Heroínas de Sálvora': o buque máis grande, moderno e versátil da frota de Salvamento Marítimo presentouse este venres en Las Palmas de Gran Canaria. "Trátase do mellor buque da frota do noso país destinado a garantir a seguridade marítima e loitar contra a contaminación nos nosos mares", asegurou o ministro de Transportes e Movilidad Sostible, Óscar Puente. O alclade de Ribeira, Luís Pérez Barral, que viaxou ata as illas para a presentación do buque engadiu que "coma ribeirenses estamos orgullosos de que este moderno buque faga homenaxe ás 'Heroínas de Sálvora' co seu nome, tamén nos honra que oito galegos conformen esta tripulación dos cales cinco son de Ribeira".

As cantareiras e a poesía popular oral protagonizarán o Día das Letras Galegas 2025. O pleno da Real Academia Galega escolleu a candidatura do cancioneiro popular fronte ás outras dúas presentadas, a de Antón Tovar e a de Enrique Labarta Pose. A celebración do vindeiro 17 de maio personifica a homenaxe en Adolfina e Rosa Casás Rama (Cerceda), Eva Castiñeira (Muxía) e as Pandeireteiras de Mens, de Malpica de Bergantiños.

• AMPLIACIÓN: A poesía popular oral e as cantareiras que "arrequentaron e transmitiron” a tradición ás novas xeracións, protagonistas das Letras 2025

🇬🇧🗳️O Partido Laborista logra unha gran vitoria nas eleccións do Reino Unido con 407 escanos, a dez deputados do histórico resultado de Tony Blair en 1997. Keir Starmer xa é o novo primeiro ministro británico. Aínda co reconto sen rematar e con máis de vinte escanos por asignar, o golpe dos conservadores do primeiro ministro Rishi Sunak é evidente: perden 273 deputados, conservarían 112. Medra significativamente o Partido Liberal Demócrata, que se sitúa como terceira forza con 69 escanos no Parlamento británico, e a formación ultra de Niguel Farage logra entrar na cámara con catro deputados. [Fotografía da noite electoral dos laboristas © @Keir_Starmer]

👉CRÓNICA | O laborismo regresa catorce anos despois a Downing Street tras varrer do mapa os 'tories'